Nga Mehul Srivastava (Londër), Neri Zilber (Tel Aviv), John Paul Rathbone (Stamboll)
Vitin e kaluar, një drejtues ekzekutiv izraelit i telekomunikacionit që punonte në Evropë mori një telefonatë nga një mik i vjetër në Tel Aviv: a mund të ndihmonte në dizajnimin e një telefoni që dukej si një telefon i lirë me sistemin operativ Android, por që mund të transmetonte të dhëna të koduara që imitonin trafikun e mediave sociale?
Në të njëjtën kohë, një rezervist që punonte në një startup shëndetësor izraelit mori një telefonatë nga Njësia 9900, një pjesë e vogël e ushtrisë izraelite që kërkon të dhëna në grupe të mëdha të dhënash. A mund të modifikonte një algoritëm në të cilin kishte punuar gjatë shërbimit të tij ushtarak, në mënyrë që një server i dedikuar të mund të shoshiste pamjet satelitore të kamionëve të karburantit dhe të ndante ato që transportonin benzinë nga ato me lëndë shtytëse raketash?
Asnjërit nuk iu tha saktësisht se si përpjekjet e tyre formësuan sulmin ajror të javës së kaluar të Izraelit ndaj Iranit, i cili tronditi vendin, si me thellësinë ashtu edhe me saktësinë e tij. Më shumë se dhjetëra shefa sigurie dhe shkencëtarë bërthamorë u vranë pothuajse njëkohësisht; të gjitha mbrojtjet ajrore u shkatërruan para se të mund të qëllonin; dhe një numër i madh vendesh lëshimi raketash u identifikuan dhe u shkatërruan.
Mënyra se si shërbimet e sigurisë së Izraelit ia dolën të kryenin operacione paralele duke kombinuar punën e krahut të inteligjencës ushtarake Aman me shërbimin e spiunazhit të huaj Mossad në një sulm kaq efektiv, mund të mos bëhet kurrë publike plotësisht. Por të dhënat e hershme po dalin – disa nga rrjedhje të autorizuara informacioni që synojnë të turpërojnë Iranin, të tjera nga njerëz të njohur me operacionet që folën me Financial Times në kushte anonimiteti.

Mossadi vepron në Iran gjatë sulmit të Izraelit ndaj vendit © Reuters
Ata përshkruajnë një operacion të gjerë dhe shumëvjeçar që mbështetej në çdo aset të mundshëm nga i cili inteligjenca izraelite mund të nxirrte të dhëna – satelitë komercialë, telefona të hakuar, agjentë të fshehtë të rekrutuar në nivel lokal, depo të fshehta për të montuar dronë dhe madje edhe sisteme miniaturizuese armësh të montuara në automjete të përditshme.
Qëllimi, thanë njerëzit, ishte të krijohej një bankë me të dhëna të dendura objektivash për t’u eliminuar në orët e para të një operacioni ushtarak. Një ish-zyrtar izraelit e përshkroi projektin si rezultat të “miliona dollarëve dhe viteve të gjata përpjekjesh” për të adresuar atë që Izraeli e konsideron një kërcënim ekzistencial.
“Kur punon për kaq shumë vite, duke investuar gjithçka që ke – inteligjencë njerëzore, inteligjencë me burim të hapur, para, përfundimisht arrin një rezultat si ky”, thanë ata.
Në prag të sulmit, Aman identifikoi të ashtuquajturat qendra graviteti në të cilat duhej të përqendrohej, të tilla si qendrat e fuqisë së zjarrit dhe programi bërthamor. Ai kryqëzoi mijëra burime inteligjence dhe, deri në mars të këtij viti, kishte filluar të mbushte bankën e të dhënave.

Orët e para të sulmit të saj ndaj Iranit javën e kaluar nxorën në pah listën ambicioze dhe gjithëpërfshirëse të objektivave që operativët e inteligjencës izraelite e mbajnë të përditësuar vazhdimisht © Social Media/Reuters
Për të kuptuar se si mund të jenë ndjekur këto objektiva, tetorin e kaluar u konsultua një ekip teknik në ushtri rreth mënyrës se si e kishte mbikëqyrur Hassan Nasrallahun, udhëheqësin e grupit militant libanez të mbështetur nga Irani, Hezbollah, të cilin Izraeli e kishte vrarë ditë më parë. Sistemi i tyre i sofistikuar dhe pothuajse i automatizuar kishte prodhuar me siguri pothuajse të plotë vendndodhjen e tij një herë në çdo 24 orë.
Sulmi i Izraelit ndaj Iranit ende nuk e ka arritur qëllimin e tij të madh strategjik – shkatërrimin e programeve bërthamore dhe balistike të republikës islamike – ose qëllimin e tij shtesë për të dobësuar regjimin deri në pikën e kolapsit. Por orët e para të javës së kaluar nënvizuan listën ambicioze dhe gjithëpërfshirëse të objektivave që operativët e inteligjencës izraelite i mbajnë të përditësuar vazhdimisht.
Pamjet e para të fushatës u përqendruan në të paktën katër lloje objektivash brenda pak minutash: zyrtarët ushtarakë të lartë në zinxhirin e komandës; mbrojtjet ajrore rreth vendeve më strategjike; pjesë të dy instalimeve të mëdha bërthamore; dhe vende të lëshimit të raketave në Iranin perëndimor që ishin identifikuar si kërcënime të menjëhershme reagimi. Në këtë mënyrë, Izraeli mund të përfitonte nga faktori i surprizës.
“Sulmi fillestar, goditja hapëse, ishte fillimi i fushatës. Ende nuk kemi mbaruar”, tha Miri Eisin, një ish-oficere e lartë e inteligjencës.
“Të jesh në gjendje të shënjestrosh 15 persona të ndryshëm në të njëjtën kohë – kjo nuk është e lehtë – dhe meqenëse i ke eliminuar vendimmarrësit, kjo të jep mundësinë të vonosh përgjigjen e tyre për të fituar më shumë kohë.”
Suksesi izraelit ka mbjellë të paktën njëfarë paniku brenda establishmentit të sigurisë së Iranit, i cili është turpëruar vazhdimisht në të kaluarën nga Mossadi. Selia e agjencisë së spiunazhit në periferi veriore të Tel Avivit ka qenë një objektiv i përsëritur i raketave balistike iraniane.
Një ish-komandant i lartë në Gardën Revolucionare elitare të Iranit këtë javë u bëri thirrje njerëzve të kontrollonin çatitë e tyre për mikro-dronë, duke pretenduar se grupet opozitare iraniane ishin paguar për t’i futur ato kontrabandë në qytetet e mëdha. Shefi i policisë Ahmad Reza Radan u bëri thirrje spiunëve të Izraelit të dorëzohen për të përfituar “mëshirë islamike”.
Agjencia e Lajmeve Fars, e lidhur me Gardën Revolucionare, raportoi paralajmërime se telefonat celularë po përdoreshin jo vetëm për mbikëqyrje, por edhe për vrasje.
“Vendimi më i rëndësishëm duhet të jetë ky: të gjithë telefonat celularë që u përkisnin komandantëve, zyrtarëve të lartë, shkencëtarëve bërthamorë – dhe madje edhe familjeve të tyre – duhet të lihen mënjanë”, tha deputeti i linjës së ashpër Hamid Rasaee.
Por masa të tilla nuk kishin gjasa të bënin ndonjë ndryshim në këtë pikë, thanë njerëz të njohur me operacionet e Izraelit brenda Iranit. Ekzekutivi i telekomunikacionit nuk pranoi të diskutonte nëse softueri i tij u vendos përfundimisht në Iran, por u mburr se qindra njerëz shpesh e përdornin atë njëkohësisht në të gjithë botën.
Izraeli tani po gjuan mbetjet e mbrojtjes ajrore të Iranit dhe ka epërsi ajrore pothuajse të plotë. Ai humbi atë që dukej të ishte një dron mbikëqyrës Hermes 900 nga një raketë iraniane, por nuk ka pësuar humbje të tjera të pranuara publikisht të pajisjeve ushtarake. Forca e saj ajrore është lënë e lirë të sulmojë kudo në Iran sipas dëshirës.
Operacionet e inteligjencës iraniane brenda Izraelit zbehen nëse bëhet krahasim. Një grusht qytetarësh izraelitë janë arrestuar dhe ndjekur penalisht për mbledhjen e informacionit për Iranin, ndërsa hakerat iranianë duket se kanë hyrë në telefonin celular të një anëtari të familjes së David Barnea, shefit të Mossadit, vitet e fundit, me Iranin që ka marrë publikisht përgjegjësinë për shkeljen.
Ekipet e tij të kundërzbulimit kanë arrestuar disa persona dhe i kanë akuzuar ata se punojnë për Izraelin, dhe së fundmi kanë ekzekutuar një. Por nuk dihet që asnjë izraelit i vetëm të jetë kapur, duke lënë të kuptohet për rekrutim në shkallë të gjerë të operativëve vendas – qoftë padashur ose për para – ose njerëzve që kundërshtojnë regjimin në Teheran.
Në krahasim, Mossad ka kryer vazhdimisht vrasje të guximshme të shkencëtarëve bërthamorë iranianë, përfshirë një në vitin 2020, me sa duket të kryer nga një mitraloz i telekomanduar, i montuar në një kamion që u vetëshkatërrua.
Ka marrë mijëra dokumente nga arkivi bërthamor i Iranit që Netanyahu t’i shfaqë në televizion drejtpërdrejt dhe ka vrarë një udhëheqës të lartë të Hamasit në një rezidencë të qeverisë iraniane vitin e kaluar, ndërsa ai ishte në vizitë për betimin e Presidentit Masoud Pezeshkian.
Duke shtuar edhe më shumë misterin, për herë të parë në historinë e saj, Mossad publikoi pamje që, sipas saj, tregonin komandot e saj duke punuar brenda Iranit, duke lëshuar dronë sulmi dhe raketa të drejtuara që shkatërruan mbrojtjen ajrore dhe raketat iraniane.
“Nga një perspektivë inteligjence, e gjithë fushata është një arritje po aq mbresëlënëse sa kemi parë në luftën moderne – dominim dhe depërtim i plotë i inteligjencës, në një shkallë të paparë në kujtesën e kohëve të fundit”, tha një ish-zyrtar i mbrojtjes amerikane.
“Nuk mund të mendoj për një konflikt ku një palë i ka kuptuar kaq plotësisht planet e paparashikuara të armikut të saj dhe lëvizjen e udhëheqjes së saj.”
Suksesi i Izraelit kundër Hezbollahut, në një fushatë të ngjashme surprizë vitin e kaluar, dhe tani në ditët e para të konfliktit të plotë me Iranin, bie ndesh me dështimin e tij për të parashikuar ose parandaluar sulmin ndërkufitar të 7 tetorit 2023 nga Hamasi, grupi militant palestinez që e kishte nënvlerësuar qartë.
Arritjet e tij të fundit treguan aftësitë e njësive të inteligjencës dhe ushtrisë izraelite kur ato ishin të drejtuara dhe të pajisura mirë, tha Eisin.
“Regjimi islamik i Iranit ka qenë përparësia kryesore e Netanyahut dhe e të gjithë komunitetit të sigurisë. Ju po investoni aftësitë tuaja të të gjithë komunitetit tuaj të sigurisë dhe inteligjencës në zbulimin e këtij informacioni dhe më pas në veprimin mbi të.”
Por ajo shtoi: “Kjo më bën të shqetësohem për arrogancën që vjen me këtë lloj suksesi.”
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e FT
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani