Aspirina është një bar i njohur dhe i përdorur gjerësisht me një histori të pasur. Përveç përdorimeve të njohura për lehtësimin e dhimbjeve dhe vetive antiinflamatore dhe antikoagulante, një studim i fundit tregon se pacientët me kancer që marrin aspirinë me dozë të ulët çdo ditë kanë një pakësim të vdekshmërisë prej 21 për qind. Për më tepër, ka dëshmi të rolit të aspirinës në parandalimin e metastazave të kancerit.
Kanceri është një nga shkaqet kryesore të vdekshmërisë globale. Vetëm në vitin 2020, kishte rreth 19.3 milionë raste të reja me kancer në mbarë botën dhe afro 10 milionë vdekje. Sipas statistikave, 1 në 6 vdekje të raportuara i atribuohen kancerit. Llojet më të zakonshme të kancerit përfshijnë gjirin, mushkëritë, kolorektalin, prostatën dhe stomakun.
Në nëntor 2023, studiuesit nga Universiteti Cardiff në Mbretërinë e Bashkuar publikuan një përmbledhje gjithëpërfshirëse në British Journal of Cancer (BJC) duke përshkruar potencialin e aspirinës për të ulur vdekshmërinë nga kanceri, për të parandaluar përhapjen e kancerit metastatik dhe për të zbutur komplikimet vaskulare. Rishikimi përfshiu prova të favorshme dhe të pafavorshme, duke analizuar tërësisht arsyetimin pas përdorimit të aspirinës në trajtimin e kancerit.
Ndikimi i aspirinës në vdekshmërinë nga kanceri
Studimi përpiloi rezultate nga 118 studime vëzhguese që përfshinin afërsisht 1 milion pacientë me kancer. Ai zbuloi se marrja ditore e aspirinës me dozë të ulët (75 ose 81 miligramë) u shoqërua me një ulje prej 21 për qind të vdekshmërisë nga të gjitha shkaqet.
Një studim që përfshin pacientët me kancer pankreatik që i nënshtroheshin operacionit tregoi se pacientët që merrnin aspirinë kishin një normë mbijetese trevjeçare prej 61.1 përqind, krahasuar me 26.3 përqind për ata që nuk e merrnin atë.
Roli i Aspirinës në Pakësimin e Përhapjes së Kancerit Metastatik
Mekanizmi kryesor i veprimit të aspirinës është frenimi i enzimës ciklooksigjenazë (COX). COX është përgjegjës për formimin e prostaglandinave, një rrugë kritike në sinjalizimin e kancerit. Megjithatë, efektet antikancerogjene të aspirinës shtrihen përtej kësaj.
Hulumtimet e fundit kanë zbuluar se mekanizmat e veprimit antikancerogjen të aspirinës përfshijnë gjithashtu metabolizmin e energjisë të lidhur me përhapjen e qelizave kancerogjene, inflamacionin e lidhur me kancerin dhe aktivitetin pro-kancerogjen të drejtuar nga trombocitet.
Metastaza ose përhapja e kancerit është një shkak kryesor i vdekjes në pacientët me kancer dhe trombocitet luajnë një rol të rëndësishëm në këtë proces. Aspirina mund të pengojë grumbullimin e trombociteve, duke ulur kështu përhapjen e qelizave kancerogjene. Rishikimi gjithëpërfshirës në BJC zbuloi se aspirina mund të ulë rrezikun e metastazave të kancerit me 38 për qind deri në 52 për qind.
Për më tepër, aspirina luan një rol në promovimin e riparimit të ADN-së. Gabimet mund të ndodhin gjatë riprodhimit të ADN-së dhe trupi i njeriut ka një mekanizëm për riparimin e mospërputhjes së ADN-së. Pasi ky funksion komprometohet, mund të çojë në zhvillimin e kancerit. Hulumtimet kanë treguar se aspirina mund të përmirësojë mekanizmat e riparimit të ADN-së, duke parandaluar kështu kancerin kolorektal trashëgues jo-polipoz (sindroma Lynch) dhe kancere të tjera potencialisht.
Polemika rreth aspirinës në trajtimin e kancerit
Roli i aspirinës në studimet e kancerit mbetet i diskutueshëm, kryesisht për shkak të shqetësimeve rreth rritjes së rreziqeve të gjakderdhjes. Një artikull i publikuar nga Reuters më 14 qershor 2017, i titulluar “Aspirina ditore shkakton 3000 vdekje nga gjakderdhja në Britani çdo vit”, u shpërnda gjerësisht në rrjetet dhe mediat globale.
Megjithatë, studiuesit vunë në dukje se këtij studimi, që përfshin 3,166 pacientë të moshuar, i mungonte një grup kontrolli, duke e bërë të vështirë vlerësimin e saktë të ndikimit të pavarur të aspirinës në gjakderdhjen fatale.
Studiuesit vunë në dukje se një rrezik i shtuar i gjakderdhjes tek pacientët e moshuar dhe të dobësuar nga kanceri përbën një rrezik të vërtetë. Megjithatë, në vend që të përqendrohemi vetëm në frekuencën e gjakderdhjes, duhet t’i kushtohet vëmendje më e madhe ashpërsisë së saj, pasi rastet më të rënda të gjakderdhjes janë ato që janë përgjegjëse për vdekjen.
Studiuesit konsoliduan të dhëna nga 11 prova të kontrolluara të rastësishme, që përfshinin mbi 100,000 pjesëmarrës, që përfshinin ngjarje fatale të gjakderdhjes. Të dhënat treguan një rritje prej 55 për qind të rrezikut të gjakderdhjes për shkak të aspirinës.
Megjithatë, në mesin e pacientëve që përjetuan gjakderdhje pas marrjes së aspirinës, vetëm 4 për qind vdiqën. Në të kundërt, grupi i kontrollit, i cili mori një placebo, kishte një shkallë vdekjeje që i atribuohej gjakderdhjes deri në 8 përqind. Kjo sugjeron që gjakderdhja e shkaktuar nga aspirina është kryesisht e butë.
Përfundimi i nxjerrë nga studiuesit është se duke pasur parasysh sigurinë relative të aspirinës, ajo duhet të konsiderohet si një masë parandaluese për kancerin. Ndërsa ka prova që tregojnë se aspirina mund të zvogëlojë përhapjen e kancerit metastatik dhe se fillimi i terapisë me aspirinë herët pas një diagnoze të kancerit rrit efektivitetin e saj, nevojiten më shumë prova të rastësishme.
Peter Elwood, profesor nderi në Universitetin e Kardifit, deklaroi në një deklaratë për shtyp: “Duke pasur parasysh sigurinë e saj relative dhe efektet e saj të favorshme, përdorimi i aspirinës si një trajtim shtesë i kancerit është plotësisht i justifikuar”.
Ai shtoi se aspirina është e lirë dhe e disponueshme në pothuajse çdo vend dhe përdorimi i saj i përhapur mund të jetë i dobishëm në mbarë botën.
Aspirina ul rrezikun e kancereve të ndryshme
Një përmbledhje gjithëpërfshirëse e botuar në revistën e njohur Annals of Oncology në vitin 2020 tregoi se pacientët që marrin aspirinë kanë një rrezik relativisht më të ulët të zhvillimit të llojeve të ndryshme të kancerit.
Studiuesit kryen një analizë gjithëpërfshirëse të të gjitha studimeve vëzhguese mbi aspirinën dhe kancerin e traktit tretës të publikuar deri në mars 2019, duke përfshirë mbi 150,000 raste.
Rezultatet zbuluan se, krahasuar me pacientët që nuk përdornin aspirinë, ata që merrnin rregullisht aspirinë kishin një rrezik të pakësuar prej 27 për qind të kancerit kolorektal, një rrezik 33 për qind të pakësuar të kancerit të qelizave skuamoze të ezofagut, një rrezik 39 për qind të pakësuar të adenokarcinomës së ezofagut dhe stomakut, pakësimit të rrezikut të kancerit të stomakut me 36 për qind, kancerit të traktit hepatobiliar me 38 për qind dhe kancerit të pankreasit me 22 për qind. Megjithatë, nuk kishte ndonjë ndryshim të rëndësishëm në rrezikun e kancerit të kokës dhe qafës.
Për kancerin kolorektal, marrja e një doze ditore të aspirinës midis 75 dhe 100 miligramë mund të zvogëlojë rrezikun me 10 për qind, ndërsa një dozë ditore prej 325 miligramësh mund ta zvogëlojë rrezikun me 35 për qind.
Rreziqet e mundshme të marrjes së aspirinës
Aspirina është një bar josteroidal antiinflamator (NSAID) që përdoret për të trajtuar dhimbjet e lehta deri në mesatare, inflamacionin ose artritin. Gjithashtu mund të zvogëlojë rrezikun e sulmeve në zemër, goditjeve në tru dhe mpiksjes së gjakut.
Megjithatë, është thelbësore të theksohet se përdorimi afatgjatë i aspirinës mund të përbëjë rreziqe shtesë për disa individë. Sipas Shërbimit Kombëtar të Shëndetit në Mbretërinë e Bashkuar (NHS), fëmijët nën moshën 16 vjeç nuk duhet të marrin aspirinë pa recetën e mjekut, pasi mund të ketë një lidhje të mundshme midis aspirinës dhe sindromës Reye tek fëmijët.
Për individët me një histori alergjie ndaj aspirinës ose qetësuesve të ngjashëm dhimbjeje, ulçera në stomak, presion të lartë të gjakut, dispepsi, gjakderdhje të rëndë menstruale, astmë ose sëmundje të mushkërive, probleme të koagulimit të gjakut, probleme të mëlçisë ose veshkave është thelbësore të konsultoheni me një mjek përpara se të merrni aspirinë.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e The Epoch Times
