Kol. Roman Chervinsky shfaqet në një dhomë xhami gjatë një seance në Gjykatën e Qarkut Shevchenko në Kiev më 10 tetor 2023
Një oficer i lartë ushtarak ukrainas me lidhje të thella me shërbimet e inteligjencës së vendit luajti një rol qendror në shpërthimin e tubacioneve të gazit Nord Stream vitin e kaluar, sipas zyrtarëve në Ukrainë dhe gjetkë në Evropë, si dhe njerëz të tjerë me dijeni për hollësitë e operacionit të fshehtë.
Roli i oficerit ofron provat më të drejtpërdrejta deri më sot që lidh udhëheqjen ushtarake dhe të sigurisë të Ukrainës me një akt të diskutueshëm sabotimi që ka shkaktuar hetime të shumta kriminale dhe që zyrtarët e SHBA-së dhe Perëndimit e kanë quajtur një sulm të rrezikshëm ndaj infrastrukturës energjetike të Evropës.
Roman Chervinsky, një kolonel i dekoruar 48-vjeçar që shërbeu në forcat e operacioneve speciale të Ukrainës, ishte “bashkërenduesi” i operacionit Nord Stream, thanë njerëz të njohur me rolin e tij, duke menaxhuar logjistikën dhe mbështetjen për një ekip prej gjashtë personash që mori me qira një varkë me vela me identitete të rreme dhe përdori pajisje zhytjeje për të vendosur eksploziv në tubacionet e gazit.
Më 26 shtator 2022, tre shpërthime shkaktuan rrjedhje të mëdha në tubacionet Nord Stream 1 dhe 2, të cilat shkojnë nga Rusia në Gjermani nën Detin Baltik. Sulmi la të paprekur vetëm një nga katër lidhjet e gazit në rrjet me afrimin e dimrit.
Chervinsky nuk veproi i vetëm dhe nuk e planifikoi i vetëm operacionin, sipas njerëzve të njohur me rolin e tij, i cili nuk është raportuar më parë. Oficeri mori urdhra nga më shumë zyrtarë të lartë ukrainas, të cilët në fund i raportuan gjeneralit Valery Zaluzhny, oficerit më të lartë ushtarak të Ukrainës, thanë njerëz të njohur me mënyrën se si u krye operacioni.
Ata folën në kushte anonimiteti për sa i përket diskutimit për hollësi të ndjeshme në lidhje me shpërthimin, që ka tensionuar marrëdhëniet diplomatike me Ukrainën dhe ka tërhequr kundërshtime nga zyrtarët amerikanë.
Ukraina ka nisur shumë operacione të guximshme dhe të fshehta kundër forcave ruse. Por sulmi i Nord Stream synoi infrastrukturën civile të ndërtuar për të siguruar energji për miliona njerëz në Evropë.
Ndërsa Gazprom, konglomerati shtetëror rus i gazit, zotëron 51 për qind të Nord Stream, kompanitë perëndimore të energjisë, duke përfshirë Gjermaninë, Francën dhe Holandën, janë partnerë dhe investuan miliarda në projekt.
Ukraina ishte ankuar prej kohësh se Nord Stream do lejonte Rusinë të anashkalonte tubacionet ukrainase, duke e privuar Kievin nga të ardhurat e mëdha prej tranzitit.
Përmes avokatit të tij, Chervinsky mohoi çdo rol në sabotimin e tubacioneve.
“Të gjitha spekulimet për përfshirjen time në sulmin në Nord Stream po përhapen nga propaganda ruse pa asnjë bazë,” tha Chervinsky në një deklaratë me shkrim për Ëashington Post dhe Der Spiegel, të cilat kryen një hetim të përbashkët për rolin e tij.
Zëdhënësit e qeverisë ukrainase nuk iu përgjigjën listës së pyetjeve në lidhje me pjesëmarrjen e Chervinsky-t.
Roli i Chervinsky-t shfaq dinamikën e ndërlikuar dhe rivalitetet e brendshme të qeverisë së luftës në Kiev, ku inteligjenca dhe struktura ushtarake e Ukrainës është shpesh në tension me udhëheqjen e saj politike.
Që nga pushtimi rus i Ukrainës në shkurt 2022, Chervinsky kishte shërbyer në një njësi të forcave të operacioneve speciale të Ukrainës dhe ishte i përqendruar në veprimtarinë e rezistencës në zonat e vendit të pushtuara nga Rusia, thanë njerëz të njohur me detyrat e tij. Ai raportoi te Gjeneralmajor Viktor Hanushchak, një oficer me përvojë dhe i respektuar, i cili komunikonte drejtpërdrejt me Zaluzhny-n.
Chervinsky ishte i përshtatshëm për të ndihmuar në kryerjen e një misioni të fshehtë që synonte të fshihte përgjegjësinë e Ukrainës. Ai ka shërbyer në pozita të larta në agjencinë e inteligjencës ushtarake të vendit, si dhe në Shërbimin e Sigurisë së Ukrainës, SBU, dhe ai është profesionalisht dhe personalisht i afërt me udhëheqësit kryesorë ushtarakë dhe të sigurisë.
Ai ka ndihmuar edhe në kryerjen e operacioneve të tjera sekrete. Në vitin 2020, Chervinsky mbikëqyri një plan të ndërlikuar për të joshur luftëtarët e grupit mercenar rus Wagner në Bjellorusi, me qëllim kapjen e tyre dhe sjelljen e tyre në Ukrainë për t’u përballur me akuza.
Në deklaratën e tij për The Post dhe Der Spiegel, Chervinsky tha se ai gjithashtu “planifikoi dhe zbatoi” operacione për të vrarë liderët separatistë pro-rusë në Ukrainë dhe për të “rrëmbyer një dëshmitar” që mund të vërtetonte rolin e Rusisë në rrëzimin e fluturimit 17 të Malaysia Airlines mbi rajoni lindor i Donbasit në vitin 2014, i cili vrau të gjithë 298 pasagjerët dhe ekuipazhin në bord.
Vitin e kaluar, një gjykatë holandeze dënoi dy rusë dhe një ukrainas për rrëzimin, që u shkaktua nga një raketë ruse tokë-ajër Buk.
Chervinsky po mbahet në një burg në Kiev me akuzat se ai ka abuzuar me pushtetin e tij që rrjedh nga një komplot për të joshur një pilot rus të dezertojë në Ukrainë në korrik 2022. Autoritetet pretendojnë se Chervinsky, i cili u arrestua në prill, veproi pa leje dhe se operacioni dha koordinatat e një fushe ajrore ukrainase, duke shkaktuar një sulm me raketa ruse që vrau një ushtar dhe plagosi 17 të tjerë.
Hanushchak, i cili nuk po shërben më në forcat e operacioneve speciale, ka thënë publikisht se operacioni u miratua nga forcat e armatosura dhe ai nuk pranoi të komentojë për këtë shkrim.
Chervinsky ka thënë se ai nuk ishte përgjegjës për sulmin rus dhe se në përpjekjen për të bindur pilotin të fluturonte në Ukrainë dhe të dorëzonte avionin e tij, ai po vepronte sipas urdhrave. Ai e quan arrestimin dhe ndjekjen e tij si ndëshkim politik për kritikat e tij ndaj presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky dhe administratës së tij.
Chervinsky ka thënë publikisht se dyshon se Andriy Yermak, një nga këshilltarët më të afërt të Zelensky-t, ka spiunuar për Rusinë. Ai gjithashtu ka akuzuar administratën Zelensky për dështimin në përgatitjen e mjaftueshme të vendit për pushtimin e Rusisë.
“Operacioni për rekrutimin e pilotit rus përfshiu njësi të SBU-së, Forcave Ajrore dhe Forcave të Operacioneve Speciale,” tha Chervinsky në deklaratën e tij me shkrim për The Post dhe Der Spiegel. “Operacioni u miratua nga komandanti i përgjithshëm Valery Zaluzhny.”
Pjesëmarrja e Chervinsky-t në bombardimin e Nord Stream bie ndesh me mohimet publike të Zelensky-t se vendi i tij ishte i përfshirë.
“Unë jam president dhe jap urdhra në përputhje me rrethanat,” tha Zelensky në një intervistë për shtyp në qershor, duke iu përgjigjur një raporti të The Post se Agjencia Qendrore e Inteligjencës e SHBA kishte mësuar për planet e Ukrainës përpara sulmit.
“Asgjë e tillë nuk është bërë nga Ukraina. Unë kurrë nuk do të veproja në këtë mënyrë”, tha Zelensky.
Por operacioni Nord Stream ishte krijuar për të mbajtur Zelensky-n jashtë loje, thanë njerëz të njohur me operacionin.
“Të gjithë ata që ishin të përfshirë në planifikim dhe ekzekutim raportuan drejtpërdrejt te shefi i mbrojtjes Zaluzhnyy, kështu që Zelensky nuk do e dinte për këtë,” sipas raportimit të inteligjencës të marrë nga CIA që dyshohet se u nda nga Jack Teixeira, një anëtar i Gardës Kombëtare Ajrore të Massachusetts, në platformën e bisedës Discord. Zyrtarët në shumë vende kanë thënë privatisht se ishin të bindur se Zelensky nuk e miratoi personalisht sulmin në Nord Stream.
Operacione të tjera sekrete ukrainase që synojnë forcat ruse, duke përfshirë atë që përfshin aeroplanin rus, janë projektuar gjithashtu për të anashkaluar presidentin ukrainas, thanë njerëz të njohur me planifikimin e tyre.
Chervinsky ka fajësuar Yermak dhe disa këshilltarë të tjerë të Zelensky-t për dështimin e planit në vitin 2020 për të kapur luftëtarët Wagner pasi ata udhëtuan në Bjellorusi. Ai operacion goditës dështoi, tha Chervinsky në një intervistë për shtyp në vitin 2021, për shkak të një rrjedhjeje nga rrethi i brendshëm i Zelensky-t.
“Nuk është vetëm një ‘nishan i vetëm’ në administratën e Zelensky-t, është një grup njerëzish,” tha Chervinsky, duke përmendur Yermak si dhe dy këshilltarë të tjerë të Zelensky-t. Ai akuzoi zyrtarët e administratës se kishin “frikë të sfidonin Rusinë”.
Zyrtarët amerikanë ndonjëherë kanë ndëshkuar privatisht zyrtarët e inteligjencës dhe ushtrisë ukrainase për fillimin e sulmeve që rrezikonin të provokonin Rusinë për të përshkallëzuar luftën e saj kundër Ukrainës. Por shqetësimi i Uashingtonit nuk e ka shkurajuar gjithmonë Kievin.
Në qershor 2022, agjencia holandeze e inteligjencës ushtarake, MIVD, mori informacione se Ukraina mund të planifikonte të sulmonte Nord Stream. Zyrtarët e CIA-s i thanë Zaluzhny-t përmes një ndërmjetësi se Shtetet e Bashkuara e kundërshtuan një operacion të tillë, sipas njerëzve të njohur me ato biseda.
Zyrtarët amerikanë besuan se sulmi ishte anuluar. Por rezultoi se ishte shtyrë vetëm për tre muaj më vonë, duke përdorur një pikë nisjeje të ndryshme nga ajo e planifikuar fillimisht. Elementet kryesore të planit, duke përfshirë numrin e njerëzve në ekipin e shpërthimit, si dhe përdorimin e një varke me qira, pajisje zhytjeje dhe identitete të rreme, mbetën të njëjta.
Në një intervistë me The Post në qershor, Zaluzhny tha se CIA kurrë nuk e kishte pyetur atë drejtpërdrejt për ndonjë sulm ndaj Nord Stream. Ai tha se pas shpërthimeve, në shtator 2022, ka marrë një telefonatë nga gjenerali Mark A. Milley, në atë kohë kryetar i Shefit të Shtabit të Përbashkët. “Ai më pyeti, ‘A kishe ndonjë lidhje me të?’ Unë i thashë, ‘Jo’. Shumë operacione janë planifikuar, shumë operacione po zhvillohen, por ne nuk kemi asgjë me të, asgjë fare.”
Zaluzhny sugjeroi në intervistë se propagandistët rusë ishin përpjekur ta lidhnin atë dhe ushtrinë ukrainase me operacionin.
Shërbimi i inteligjencës ushtarake holandeze gjithashtu u raportoi amerikanëve se ukrainasit planifikonin një sulm në një tjetër tubacion në Detin e Zi, të quajtur Rrjedha Turke. Nuk është e qartë pse ai operacion nuk u krye kurrë.
Në tetor 2022, presidenti rus Vladimir Putin tha se shërbimet e sigurisë së vendit të tij kishin parandaluar një sulm ukrainas në Rrjedhën Turke. Por autoritetet ruse kanë dhënë pak hollësi dhe nuk dihet të kenë akuzuar askënd në komplotin e supozuar.
Agjencia ruse e lajmeve Tass raportoi, “Dihet se sulmi ishte planifikuar nga një agjent i Shërbimit të Sigurisë së Ukrainës (SBU) me urdhër të shërbimeve speciale ukrainase”.
Disa nga ata që e përshkruan pjesëmarrjen e Chervinsky-t në sulmin e Nord Stream e mbrojtën oficerin veteran të inteligjencës duke vepruar në interesin më të mirë të Ukrainës. Ata argumentuan se bombardimi i tubacioneve ndihmoi që Rusia të mos mbushte arkat e saj nga shitja e gazit natyror dhe e privoi Putinin nga një mjet për të përdorur rrjedhën e gazit natyror si leva politike.
Udhëheqësi rus kishte treguar se ishte i gatshëm të përdorte energjinë si një mjet hakmarrjeje. Gati një muaj para shpërthimeve, Gazprom ndaloi rrjedhjet në Nord Stream 1, disa orë pasi G7 i vendeve të industrializuara njoftoi një kufi të ardhshëm të çmimit të naftës ruse, një lëvizje që synonte të fuste një dëm në thesarin e Kremlinit.
Qeveria gjermane hodhi poshtë autorizimin përfundimtar të gazsjellësit Nord Stream 2 ditë përpara se Rusia të pushtonte Ukrainën, pas disa muajsh presioni nga Uashingtoni. Para luftës, Gjermania merrte gjysmën e gazit të saj natyror nga Rusia dhe kishte mbrojtur prej kohësh projektin Nord Stream përballë kundërshtimit nga aleatët e tjerë evropianë.
Mbështetësit e Chervinsky-t janë paraqitur në gjykatë për ta mbrojtur atë; disa kanë veshur një bluzë të zbukuruar me fytyrën e tij dhe një hashtag #FREECHERVINSKY. Për disa, ai është një simbol i gatishmërisë së ushtrisë ukrainase për bërjen e zgjedhjeve të vështira në një luftë për mbijetesën e vendit.
Në deklaratën e tij, Chervinsky tha: “Unë i kam kushtuar gjithë jetën time mbrojtjes së Ukrainës”.
Ai i quajti akuzat kundër tij në lidhje me operacionin e avionit rus “të pabazuara dhe të largëta, të cilat unë patjetër do i provoj në gjykatë”.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e WP
