Benjamin Ferencz, prokurori i fundit i mbijetuar nga gjyqet e Nurembergut, ka vdekur në moshën 103-vjeçare, sipas CNN.
Ferencz luftoi në Evropë gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe ndihmoi në çlirimin e disa kampeve të përqendrimit përpara se të kthehej në sallën e gjyqit.
Në moshën 27-vjeçare, ai u emërua Kryeprokuror për gjyqin Einsatzgruppen të Nurembergut, duke gjykuar 22 nazistë për krime kundër njerëzimit.
Gjyqet e Nurembergut u mbajtën nga Aleatët pasi Gjermania u mund në vitin 1945, me synimin për të sjellë nazistët para drejtësisë për krimet e kryera gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Gjyqi Einsatzgruppen ishte çështja e tij e parë gjyqësore, por provat që Ferencz zbuloi të regjistruara dhe të dokumentuara në mënyrë të përsosur në selinë naziste, e lejuan atë të pushonte me sukses çështjen në vetëm dy ditë.
Burrat në gjyq komanduan skuadrat e shfarosjes SS të Hitlerit, duke vrarë mes tyre rreth një milion viktima.
Në deklaratën e tij hyrëse, ai tha: “Hakmarrja nuk është qëllimi ynë. As nuk kërkojmë thjesht një ndëshkim të drejtë. Ne i kërkojmë kësaj gjykate të pohojë me veprim penal ndërkombëtar të drejtën e njeriut për të jetuar në paqe dhe dinjitet, pavarësisht nga raca apo besimi i tij. Rasti që ne paraqesim është një lutje për njerëzimin.”
Të gjithë të pandehurit u dënuan për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit. Shpesh konsiderohet si gjyqet më të mëdha të vrasjeve në histori.
Ferencz ishte prokurori i parë që përdori termin “gjenocid” në një gjykatë, duke prezantuar termin në deklaratën e tij hyrëse: “Pra, këtu, vrasja e civilëve të pambrojtur gjatë një lufte mund të jetë një krim lufte, por të njëjtat vrasje janë pjesë e një krimi tjetër, një krimi më i rëndë, nëse dëshironi, gjenocid, apo krim kundër njerëzimit. Ky është dallimi që bëjmë në lutjen tonë. Është reale dhe më domethënëse.”
Për Ferenczin “ligji, jo lufta” ishte më shumë se një moto, ishte misioni i tij i jetës.
Për dekada ai mbrojti krijimin e një Gjykate Penale Ndërkombëtare dhe konsiderohet si një nga baballarët themelues të GJNP-së.
