Në Indonezinë lindore ka zona, ku pothuajse të gjitha nënat e reja kanë shkuar për të punuar jashtë vendit.
Indonezianët i referohen këtyre komuniteteve si “fshatra pa mama”. Rebecca Henschke e BBC-së shkoi në këto fshatra të Indonezisë, për të takuar fëmijët e lënë pas.
Ely Susiaëati ishte 11 vjeçe kur nëna e saj e la atë, nën kujdesin e gjyshes. Prindërit e saj u ndanë për të siguruar para për familjen e tyre të re, dhe nëna Martia, filloi një punë si ndihmëse në Arabinë Saudite.
Kur e takova për herë të parë Ely-n, ajo ishte në vitin e fundit në shkollë. Ajo më tregoi sa e mjerueshme kishte qenë kur nëna e saj u largua – dhe ishte e qartë se ndarja ende e lëndonte.
“Kur shoh shoqet me prindërit përreth në shkollë më trishton. Dua që nëna ime të kthehet në shtëpi,” tha ajo.
“Unë nuk dua që nëna ime të vazhdojë të largohet, e dua në shtëpi, duke u kujdesur për vëllezërit e motrat e mia”.
Në fshatin ku Ely jeton, Wanasaba, pranohet se puna jashtë vendit është diçka që nënat e reja duhet ta bëjnë për t’i dhënë fëmijëve një jetë më të mirë.
Shumica e njerëzve këtu punojnë si fermerë ose punëtorë, duke fituar vetëm një pjesë të asaj që gratë mund të fitojnë si punëtore shtëpiake ose dado jashtë shtetit.
Kur nënat largohen, bashkëshortët marrin përsipër përkujdesjen ndaj fëmijëve – dhe të gjithë këtu kujdesen për fëmijët e njëri-tjetrit. Por është e dhimbshme për çdo fëmijë, që t’i thotë lamtumirë një prindi.
Kjo situatë ka ndidkuar në marrëdhëniet e fëmijëve me nënat e tyre. Nëna e Karimatul Adibia u largua kur ajo ishte një vjeçare, kështu që ajo as nuk mund ta kujtojë një kohë që ato kanë kaluar bashkë. Vetëm kur filloi shkollën fillore, nëna e saj mundi ta vizitonte. Por vajza nuk e njihte. Ajo gjatë gjithë kohës shikonte si mama hallën e saj.
“Isha aq e hutuar”, thotë Karimatul.
“Më kujtohet që mamaja po qante. Ajo i tha hallës: Pse vajza ime nuk e di se ajo është e imja? “
Tanimë ajo i dërgon mamasë video çdo natë, por marrëdhënia mes tyre vazhdon të jetë e vështirë.
“Edhe kur mami im vjen për pushime, dua të qëndroj me hallën time. Më kërkon të qëndroj me të, por unë i them se do të vij më vonë.”
Karimatul dhe halla
Halla e saj, Baiq Nurjannah, ka në kujdestari edhe nëntë fëmijë të tjerë, vetëm një prej të cilëve është i saji.
Të gjithë të tjerët janë fëmijët e vëllezërve apo motrave të saj, që kanë shkuar jashtë vendit për të punuar.
“Unë e quaj mamaja e vjetër,” thotë Karimatul me të qeshura.
Gratë filluan të udhëtojnë jashtë vendit për të punuar nga kjo pjesë e Indonezisë në vitet 1980.
Pa mbrojtje ligjore ato janë të pambrojtura ndaj abuzimit. Ka histori të grave që vijnë në shtëpi në arkivole. Të tjera janë rrahur aq keq nga punëdhënësit dhe kanë pësuar lëndime të rënda. Disa janë dërguar në shtëpi pa pagesë.
Dhe nganjëherë nënat vijnë në shtëpi me më shumë fëmijë, të lindur nga marrëdhënie seksuale me forcë ose konsensuale.
Duke qenë raca të përziera, këta fëmijë dallojnë mes të tjerëve në fshat. Fatimahu tetëmbëdhjetë vjeç, thotë se ndonjëherë i pëlqen vëmendja.
“Njerëzit shpesh më shikojnë të befasuar, u dukem ndryshe. Disa thonë: Oh, je shumë e bukur, sepse ke gjak arab. Kjo më bën të lumtur”, thotë ajo me një qeshur nervoze.
Por grupet e të drejtave të migrantëve, thonë se këta fëmijë shpesh ngacmohen në shkollë.
Fatime kurrë nuk e takoi babain e saj arab, por ai dërgonte para nënës së saj, duke i lejuar asaj të qëndronte në shtëpi me fëmijët. Pastaj, jo shumë kohë më parë, ai vdiq. Pas kësaj, jeta u bë e vështirë, kështu që nëna e Fatimahut u largua sërish për një punë tjetër në Arabinë Saudite.
