Rreth tre javë pas takimit të raportuar të drejtorit të CIA-s, William Burns, me Princin e Kurorës së Arabisë Saudite, Mohammed bin Salman, ministrori i OPEC+ mbajti një videokonferencë të enjten.
Takimi i OPEC+ shkaktoi kënaqësinë mes anëtarëve që ‘bazat e vijueshme të tregut të naftës dhe dakordësia mbi perspektivën treguan për një treg të ekuilibruar’.
Në njoftimin për shtyp të lëshuar në Vjenë thuhet se ministrori ‘vuri në dukje më tej efektet e vazhdueshme të faktorëve gjeopolitikë dhe çështjeve që lidhen me pandeminë në vijim’ dhe vendosi që OPEC+ do i përmbahet mekanizmit të rregullimit mujor të prodhimit të rënë dakord në korrik të vitit të kaluar ‘për të rregulluar një rritje të përgjithshme mujore prodhimi me 0.432 milionë fuçi/ditë për muajin qershor 2022.
Sipas ish-botueses së The Wall Street Journal, Karen Elliott House, Burns shkoi në Arabinë Saudite për një ‘tango’ me Princin Mohammed bin Selman çka nënkupton se princi duhet të bashkëpunojë në një strategji të re nafte për siguri për të ‘rritur prodhimin duke shpëtuar kombet evropiane nga mungesa e energjisë’.
Vizita e Burns në mbretëri u zhvillua pak përpara raundit të pestë të bisedimeve të normalizimit saudo-iraniane në Bagdad midis Shefit të Inteligjencës të Arabisë Saudite dhe nënkryetarit të Këshillit të Lartë të Sigurisë Kombëtare të Iranit.
Kryeministri i Irakut Mustafa al-Kadhimi, i cili po vepronte si ndërmjetës dhe mori pjesë në raundin e fundit të bisedimeve, tha për mediat shtetërore: “Vëllezërit tanë në Arabinë Saudite dhe Iran i qasen dialogut me një përgjegjësi të madhe siç kërkohet nga situata e tanishme rajonale. Jemi të bindur se pajtimi është afër.”
Nourneës, e lidhur me Këshillin e Lartë të Sigurisë Kombëtare të Iranit, raportoi gjithashtu më 24 prill se raundi i pestë i bisedimeve mbi një marrëveshje të mundshme ishte ‘konstruktiv’ dhe negociatorët arritën ‘të kishin një pamje më të qartë’ se si të rifillonin marrëdhëniet dypalëshe dhe ‘duke pasur parasysh dialogun konstruktiv dypalësh deri më tani, ekziston mundësia e një takimi midis kryediplomatëve iranianë dhe sauditë në të ardhmen e afërt’.
Misioni i Burns nuk mund të ishte i pakujdesshëm ndaj rrugës së pajtimit të sauditëve me Teheranin. Me rezultatin e bisedimeve në Vjenë mbi Planin e Përbashkët Gjithëpërfshirës të Veprimit (JCPOA) të pasigurt, lidhjet e ngushta të Iranit me Rusinë dhe Kinën mbeten një shqetësim i madh për Uashingtonin.
Dhe me kundërshtimin kokëfortë të Teheranit për të shkurtuar politikat e tij rajonale për t’iu përshtatur strategjive rajonale të SHBA-së, Uashingtoni është rikthyer në planin e paracaktuar për të ringjallur frontin anti-Iran të aleatëve të tij rajonalë. SHBA-ja shpreson që Arabia Saudite të hyjë në bordin e ‘Marrëveshjes së Abrahamit’.
Ndërkohë, çështja e çmimit të naftës është rikthyer në qendër të vëmendjes. Në të vërtetë, çmimet e larta të naftës do të thotë të ardhura të larta për Rusinë. Shitjet e naftës dhe gazit natyror të Rusisë tejkaluan shumë parashikimet fillestare për vitin 2021 si rezultat i rritjes së çmimeve, duke zënë 36% të buxhetit të përgjithshëm të vendit. Të ardhurat tejkaluan planet fillestare me 51.3%, duke arritur në 119 miliardë dollarë.
Planet më të mira të administratës amerikane për të gjymtuar ekonominë ruse po zbërthehen. Po kështu, çmimi i lartë i naftës është gjithashtu një çështje e brendshme për presidentin Joe Biden. Mbi të gjitha, nëse Evropa nuk gjen burime të tjera nafte, ajo do vijojë të blejë naftë ruse.
Megjithatë, Princi Mohammed ka një axhendë tjetër. Ai ka të ngjarë të sundojë Arabinë Saudite për shumë dekada – gjysmë shekulli nëse jeton deri në moshën 86, moshën e babait të tij. Dhe princi ka qenë jashtëzakonisht i suksesshëm në krijimin e një ‘baze pushteti’.
Ndryshimet e stilit të tij të jetesës kanë qenë një goditje e madhe për sauditët 35 vjeç e poshtë – 70% e qytetarëve të mbretërisë – dhe ambicia e tij për ta shndërruar Arabinë Saudite në një lider teknologjik modern ndez imagjinatën e të rinjve.
Është e qartë se kundështimi i tij për të ndëshkuar Rusinë dhe gjesti i tij për të vendosur shumën princërore prej 2 miliardë dollarësh në një fond të ri investimi të patestuar të krijuar nga dhëndri i ish-presidentit amerikan Donald Trump, Jared Kushner, flasin vetë.
Princi Mohammed do kishte gjithashtu arsyet e tij, duke filluar me referencën përçmuese të Biden për Arabinë Saudite si një shtet ‘pariah’ dhe kundërshtimin për t’u marrë personalisht.
Princi u kundërpërgjigj kohët e fundit duke kundërshtuar të marrë një telefonatë nga presidenti amerikan Joe Biden. Përveç kësaj, kufizimet e Shteteve të Bashkuara për shitjen e armëve, reagimi i pamjaftueshëm ndaj sulmeve ndaj Arabisë Saudite nga forcat Houthi, publikimi i një raporti për vrasjen e gazetarit Jamal Khashoggi në 2018 – të gjitha janë pjesë e lojës.
Edhe nëse administrata është në gjendje të marrë miratimin e Kongresit për garancitë e reja të sigurisë për Arabinë Saudite (gjë që është mjaft problematike), Princi Mohammad mund të mos ndikohet, pasi në fund të ditës çmimet e larta të naftës rrisin edhe buxhetin saudit.
Paradoksi është se Arabia Saudite dhe Rusia janë palë të interesuara në OPEC+, siç është e qartë nga paralajmërimi i qartë drejtuar Bashkimit Evropian nga Mohammad Barkindo, Sekretari i Përgjithshëm i OPEC, muajin e kaluar se do të ishte e pamundur të zëvendësoheshin më shumë se 7 milionë fuçi në ditë. Nafta ruse dhe eksportet e tjera të lëngshme mund të humbasin për shkak të sanksioneve të tanishme ose të ardhshme ose veprimeve vullnetare.
Në një rrymë kaq të rrëmbyeshme ku rrymat e tërthorta po ndërthuren dhe e po shkaktojnë dridhje, ajo që ndoshta e shqetëson më së shumti administratën e Biden mund të jetë biseda se presidenti kinez Xi Jinping mund të planifikojë të vizitojë Arabinë Saudite, mes raporteve të vijueshne së fundmi se Riadi dhe Pekini janë në bisedime për të vlerësuar shitjen e naftës së vendit të Gjirit në juan dhe jo në dollarë.
Gjë që do të shënonte me të vërtetë një ndryshim të thellë për tregun e naftës dhe do të ndihmonte në përparimin e përpjekjeve të Kinës për të bindur më shumë vende dhe investitorë ndërkombëtarë që të bëjnë transaksione në monedhën e saj.
Shpjegimi saudit për kalimin në juan është se Riadi mund të përdorë një pjesë të të ardhurave të reja të monedhës për të paguar kontraktorët kinezë të përfshirë në projektet gjigante brenda mbretërisë, gjë që do të pakësonte rreziqet që lidhen me kontrollet e kapitalit që Pekini vendos në monedhën e tij.
Por për Uashingtonin, kjo do të thotë se disa transaksione të ndjeshme Arabi Saudite-Kinë në juan nuk do të shfaqen në pasqyrën e pasme të infrastrukturës së mesazheve SËIFT, duke e bërë mbikëqyrjen e transaksioneve të papërshtatshme.
Ka raporte të vijueshme në SHBA se me mbështetjen kineze, Arabia Saudite mund të ndërtojë një strukturë të re të përpunimit të uraniumit pranë Al-Ula për të rritur zhvillimin e teknologjisë bërthamore. Mbështetja bujare financiare prej 8 miliardë dollarësh e Arabisë Saudite për Pakistanin, e zbuluar këtë fundjavë, pothuajse me siguri do të shkaktojë shqetësime në Uashington.
Arabia Saudite është një shtyllë qendrore e nismës së ‘Brezit dhe Rrugës’ të Kinës dhe renditet në tre vendet e para për projektet e ndërtimit kinez, sipas China Global Investment Tracker, e drejtuar nga Instituti Amerikan i Ndërmarrjeve. Mjafton të thuhet se biseda e shefit të CIA-s me Princin Mohammed nuk ka qenë një bisedë miqësore.
Ky shkrim u prodhua në bashkëpunim mes Indian Punchline dhe Globetrotter, të cilat ia dhanë Asia Times.
M.K. Bhadrakumar është një ish-diplomat indian.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Asia Times
