Presidenti Volodymyr Zelensky ka deklaruar se Ukraina është e gatshme të deklarojë neutralitetin, të braktisë përpjekjet e saj për t’u bashkuar me NATO-n dhe të zotohet se nuk do të zhvillojë armë bërthamore nëse Rusia tërheq trupat dhe Kievi merr garanci sigurie.
Duke folur në rusisht, Zelensky i tha një grupi gazetarësh të pavarur rusë të dielën se Kievi ishte i përgatitur të takohej me Moskën për disa nga kërkesat e saj me kusht që ndryshimet të hidheshin në një referendum dhe palët e treta të premtonin se do të mbronin Ukrainën.
“Garancia e sigurisë dhe neutraliteti, statusi jo-bërthamor i shtetit tonë – ne jemi gati ta bëjmë këtë. Kjo është pika më e rëndësishme. Ata filluan luftën për shkak të saj.”- tha Zelensky sipas FT.
Zelensky tha se qëllimi kryesor i Ukrainës ishte t’i jepte fund luftës sa më shpejt që të ishte e mundur dhe t’i bënte forcat ruse të tërhiqeshin në pozicionet që mbanin përpara se Vladimir Putin të urdhëronte pushtimin më 24 shkurt.
Zelensky tha se ishte “99.9 për qind i sigurt” se presidenti rus kishte menduar se Ukraina do të priste pushtimin me “lule dhe buzëqeshje“, duke shkuar aq larg sa të dërgonte trupa me veshje parade për një festë fitoreje në Kiev, me sa duket e planifikuar për të tretën ose ditën e katërt të luftës.
Por Zelensky tha se Ukraina ishte e përgatitur të zhvillonte diskutime të veçanta për gadishullin e Krimesë, të cilin Rusia e aneksoi në 2014, dhe rajonin kufitar lindor të Donbasit, ku më shumë se 14 mijë njerëz kanë vdekur.
“Unë e kuptoj se nuk është e mundur që Rusia të largohet plotësisht nga territori – kjo do të çojë në Luftën e Tretë Botërore.”– tha Zelensky. “Kjo është arsyeja pse unë po them se ky është një kompromis. Kthehuni atje ku filloi gjithçka dhe më pas ne do të përpiqemi të zgjidhim çështjen e vështirë të Donbasit.”
Jo deklaratë e Zelensky-t vjen në një kohë kur delegacionet nga Ukraina dhe Rusia do të takohen këtë të hënë në Ankara për tre ditë bisedime që synojnë t’i japin fund pushtimit njëmujor të Putinit.
Por Zelensky hodhi poshtë komentet e presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan, se Ukraina dhe Rusia ishin afër një marrëveshjeje në katër pika. Ai tha se paqja mund të arrihet vetëm përmes një takimi me Putinin.
“Pra, ne takohemi, bëjmë një marrëveshje dhe kjo është e mjaftueshme. Ne nënshkruajmë një marrëveshje, e vulosim ose e nënshkruajmë me gjak. Kjo është e mjaftueshme për të filluar procesin e tërheqjes së trupave. Trupat duhet të tërhiqen, të gjithë nënshkruajnë garancitë dhe kaq.”– tha Zelensky, citon FT.
Në këmbim të heqjes dorë nga dëshira e tij për t’u bashkuar me NATO-n, një aspiratë e pasqyruar në kushtetutën e Ukrainës, Kievi dëshiron një marrëveshje që i ngjan nenit 5 të NATO-s, duke kërkuar që mbrojtësit e vendit t’i vijnë në ndihmë nëse sulmohet.
Zelensky tha se donte ta çonte vendimin në një referendum, për të cilin tha se do të duheshin “disa muaj”, përpara se të fillonte ndryshimet kushtetuese që do të kërkonin të paktën një vit punë.
