Agjencia e Sigurisë Kombëtare e SHBA-së (NSA) loboi me homologen e saj britanike, GCHQ, për të ndaluar ‘The Guardian’ nga botimi i zbulimeve të Edward Snowden në lidhje me programet e saj të mbikëqyrjes masive në vitin 2013, sipas një libri.
Një zyrtar i NSA-së thirri shefin e Shtabit të Komunikimeve të Qeverisë (GCHQ), Sir Iain Lobban, në orët e para të 6 qershorit 2013, pretendon libri. Sipas autorit të tij, gazetarit investigativ Richard Kerbaj, Lobban-it iu kërkua të ndërhynte dhe të parandalonte ‘The Guardian’ nga botimi i historisë së Snowden, i cili zbuloi ekzistencën e një programi të paligjshëm spiunimi të NSA-së për publikun amerikan.
Më vonë atë ditë, ‘Washington Post’ dhe ‘The Guardian’ publikuan tregimet e tyre të para bazuar në dokumentet e klasifikuara të zbuluara nga Snowden.
Shkrimet e para dhanë hollësi mbi përdorimin nga NSA-ja të një urdhri gjykate top-sekret për të mbledhur të dhënat telefonike të miliona klientëve të Verizon dhe historitë e mëvonshme zbuluan se agjencia mblidhte të dhëna përmes ‘dyerve të pasme’ në kompanitë amerikane si Google dhe Facebook, dhe se ai mblodhi telefonata dhe email-e nga qytetarët e Gjermanisë, Brazilit dhe dhjetëra vendeve të Amerikës Latine, evropiane dhe të Lindjes së Mesme.
Dokumentet e Snowden zbuluan gjithashtu se presidenti i atëhershëm Barack Obama urdhëroi sulme kibernetike ndaj objektivave të huaja dhe se administrata e tij sulmoi zyrat e ambasadave dhe qeverive të huaja, mes keqbërjeve të tjera të panumërta.
Ndërsa GCHQ fillimisht mori një qasje të heshtur, kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar në atë kohë, David Cameron, paralajmëroi ‘The Guardian’ në tetor se ai do të përdorte mekanizma ligjorë ‘ose masa të tjera më të ashpra’ për ta ndaluar atë të botonte më shumë nga Snowden.
Ky paralajmërim erdhi pasi një sërë historish akuzuan GCHQ për përfshirje në të njëjtat praktika të përhapura të mbledhjes së të dhënave dhe zbuloi se agjencia britanike kishte punuar me NSA-në për të spiunuar qytetarët dhe qeveritë e huaja, përfshirë ato të aleatëve të tyre.
Departamenti Amerikan i Drejtësisë zbuloi akuzat për spiunazh kundër Snowden më 21 qershor, pas së cilës Departamenti Amerikan i Shtetit i hoqi pasaportën. Dy ditë më vonë ai mbërriti në Moskë, ku iu ofrua azil një muaj më vonë. Snowden iu dha leja e qëndrimit të përhershëm në Rusi në vitin 2020.
