Vendosni fjalën kyçe....

Danimarka dhe Kanadaja i japin fund “Luftës së Uiskit” për ishullin Hans


Danimarka dhe Kanadaja kanë arritur një marrëveshje për të zgjidhur gati 50 vjet grindje mbi pronësinë e një ishulli të vogël, të pabanuar Arktik.

Që nga viti 1971, vendet kanë “luftuar” “Luftërat e Uiskit” për të zgjidhur pretendimet konkurruese mbi ishullin Hans.

Ekspeditat e njëpasnjëshme nga Otava dhe Kopenhagen kanë përballuar kushtet e akullta për të mbjellë shishe alkooli në shkëmbin e vogël 1,2 km katror (0,75 milje katrore).

Por tani zyrtarët kanë rënë dakord të ndajnë ishullin afërsisht në gjysmë.

Lufta e shakave filloi pasi vendet u mblodhën për të zgjidhur mosmarrëveshjet kufitare në ngushticën e Nares, një kanal 35 km i gjerë i ujit të ftohtë që ndan Kanadanë dhe Grenlandën, një territor autonom i Danimarkës.

Në vitin 1973 ata arritën një marrëveshje për të krijuar një kufi përmes ngushticës, por ndërsa ata negociuan, pretendimet konkurruese u shfaqën mbi ishullin e vogël.

Si Kanadaja ashtu edhe Grenlanda ndodhen 18 km larg nga ishulli Hans, duke i lejuar ata të pretendojnë shkëmbin sipas ligjit ndërkombëtar dhe në fund ata vendosën ta zgjidhin mosmarrëveshjen në një datë të mëvonshme.

Por në vitin 1984, Kanadaja bëri një aksion të guximshëm për pronësinë kur dërgoi trupat në shkëmb.

Ata ngulën me shpejtësi flamurin e tyre me gjethe panje dhe varrosën një shishe uiski kanadez, përpara se të ktheheshin në shtëpi.

Ministri danez i Punëve të Grenlandës nuk mund të linte një provokim të tillë. Javë më vonë ai u nis për në ishullin Hans, ku zëvendësoi simbolikën ofenduese kanadeze me një flamur danez dhe një shishe me schnapps-in më të mirë të Kopenhagës.

Por ai shkoi një hap më larg se sa kanadezët, duke lënë me krenari një shënim ku shkruhej: “Mirë se erdhe në ishullin danez”.

Dhe kështu filloi “Lufta e Uiskit”.

Gjatë 49 viteve në vijim, dhjetëra kanadezë dhe danezë morën pjesë në ritual dhe vizitorët në ishull përshkruajnë një det me flamuj dhe njoftime pak të copëtuara.

Më në fund, në vitin 2018, vendet vendosën të krijojnë një grup të përbashkët pune për zgjidhjen e mosmarrëveshjes, duke i dhënë fund politikës së tyre prej dekadash “pajtohem për të mos pajtuar”.

Marrëveshja do të nënshkruhet pasi të dyja vendet të japin miratimin parlamentar dhe do të shohë ishullin të ndahet përgjatë një çarje natyrale në daljen shkëmbore, sipas një marrëveshjeje të publikuar nga ministria e jashtme daneze të martën.

Pasi të nënshkruhen, Kanadaja dhe Danimarka do të kenë vendosur kufirin më të gjatë detar në botë me 3,882 km.