Pasqyrat ushtarake të SHBA-së në Irak dhe Siri janë rrënuar nga vjedhjet e armëve dhe pajisjeve, sipas dokumenteve ekskluzive të siguruara nga The Intercept që tregojnë se milicitë dhe bandat kriminale po grabisin sistematikisht forcat amerikane.
Hetimet ushtarake të nisura në fillim të këtij viti zbuluan se “armë dhe pajisje të shumta të rëndësishme” – duke përfshirë sistemet e lëshimit të raketave të drejtuara si dhe dronët – janë vjedhur në Irak. Kjo pason qindra mijëra dollarë pajisje ushtarake që iu morën trupave amerikane në Irak dhe Siri midis viteve 2020 dhe 2022, siç u raportua në fillim të këtij viti nga The Intercept.
Bazat amerikane në Irak dhe Siri ekzistojnë për të kryer “misione kundër ISIS”, por ekspertët thonë se ato përdoren kryesisht si një kontroll ndaj Iranit. Që nga shpërthimi i konfliktit të tetorit midis Izraelit dhe Hamasit, këto baza kanë qenë nën sulme të rregullta me raketa dhe dron, si pjesë e një lufte të padeklaruar midis SHBA-së dhe Iranit dhe milicive të mbështetura prej saj.
SHBA-të janë përgjigjur gjithnjë e më shumë ndaj këtyre sulmeve. Në Siri, SHBA-ja ndërmori “sulme të sakta” ndaj “një objekti stëvitor dhe një baze ” që dyshohet se përdoret nga Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit.
Që atëherë, SHBA-të kanë përdorur një avion luftarake AC-130 kundër një “makine të milicisë së mbështetur nga Irani dhe një numri personeli të milicisë të mbështetur nga Irani” në një vend të pazbuluar, pas një sulmi me raketa balistike në bazën ajrore Al Asad në Irakun Perëndimor.
“Presidenti nuk ka prioritet më të lartë se siguria e personelit amerikan”, tha Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin, duke justifikuar sulmet e SHBA-së.
Por dokumentet e hetimit penal të marra nga The Intercept tregojnë se SHBA-ja nuk mund të sigurojë as pajisjet e saj, aq më pak të mbrojë trupat e saj.
“Ne nuk priremi të mendojmë mjaftueshëm në mënyrë kritike për efektet e valëzuara të një gjurme kaq të gjerë ushtarake të SHBA-së,” tha për The Intercept Stephanie Savell, bashkëdrejtore e projektit “Kostot e Luftës” të Universitetit Brown.
“E ashtuquajtura luftë kundër terrorit nuk ka mbaruar, ajo thjesht është shndërruar. Dhe ne mund t’i kuptojmë këto vjedhje armësh si vetëm një nga kostot e shumta politike të asaj fushate në vazhdim.”
Hollësitë rreth vjedhjeve në Irak, të cilat nuk u bënë kurrë publike nga ushtria, gjenden në dosjet e hetimeve penale të marra nëpërmjet Aktit të Lirisë së Informacionit.
Në shkurt, hetuesit ushtarakë u njoftuan se 13 dronë komercialë, me vlerë rreth 162,500 dollarë, u vodhën nga një strukturë e SHBA-së në Erbil, Irak, vitin e kaluar. Agjentët nuk identifikuan asnjë të dyshuar dhe asnjë pistë nuk përmendet në dosje.
Një hetim i veçantë zbuloi se “armë dhe pajisje të shumta të ndjeshme”, duke përfshirë njësitë e shënjestrës dhe lëshimit për raketat Javelin – një raketë e drejtuar antitank – u vodhën në bazë ose gjatë rrugës për në bazën operative Union III në Bagdad, Irak. Humbja për qeverinë amerikane u vlerësua në pothuajse 480,000 dollarë.
Hetuesit nuk besonin se vjedhjet ishin një punë e brendshme.
“Asnjë personel i njohur amerikan nuk ishte i përfshirë”, sipas një dosjeje të hetimeve penale. Në vend të kësaj, hetuesit u referohen vendasve si të dyshuarit e mundshëm.
“Organizatat kriminale irakiane dhe grupet e milicisë synojnë autokolona dhe kontejnerë për armë dhe pajisje”, thuhej në dokument.
“Më tej ka pasur probleme sistematike me kontejnerët amerikanë që janë grabitur nga këto grupe dhe shtetas vendas jashtë Unionit III, për shkak të mungesës së sigurisë.”
Në fillim të këtij viti, The Intercept zbuloi të paktën katër vjedhje të rëndësishme dhe një humbje të armëve dhe pajisjeve të SHBA-së në Irak dhe Siri nga viti 2020 deri në 2022, duke përfshirë granata me eksploziv të lartë 40 mm, fishekë kundër mjeteve të blinduara, mjete dhe pajisje të specializuara artilerie në terren dhe të të tjera të paspecifikuara.
Dy nga incidentet ndodhën në baza në Siri dhe tre në Irak. Asnjë nga ato vjedhje nuk ka ndodhur në bazën operative Union III.
Nuk dihet se sa vjedhje kanë ndodhur. Pas më shumë se dy muajsh, Task Forca e Përbashkët e Kombinuar – Operacioni Inherent Resolve, i cili mbikëqyr luftën e Amerikës në Irak dhe Siri, dhe organizata e saj mëmë, Komanda Qendrore e SHBA-së, nuk iu përgjigjën asnjë prej pyetjeve të The Intercept në lidhje me vjedhjet e armëve në Irak dhe Siri.
Në fillim të këtij viti, grupi i punës pranoi se nuk e dinte shtrirjen e problemit: Një zëdhënës tha se grupi i punës nuk ka të dhëna për ndonjë vjedhje nga forcat amerikane.
“Ne nuk kemi informacionin e kërkuar,” tha kapiteni Kevin T. Livingston, atëherë drejtor i marrëdhënieve publike të CJTF-OIR, për The Intercept kur u pyet nëse ndonjë armë, municion ose pajisje ishte vjedhur në pesë vitet e fundit.
Vjedhjet dhe humbjet e zbuluara nga The Intercept janë vetëm problemet më të fundit të llogaridhënies së armëve që kanë prekur ushtrinë amerikane në Irak dhe Siri. Një hetim i vitit 2017 nga inspektori i përgjithshëm i Pentagonit zbuloi se 20 milionë dollarë armë në Kuvajt dhe Irak ishin “të prekshme ndaj humbjes ose vjedhjes”.
Një auditim i vitit 2020 zbuloi se Task Forca e Përbashkët e Operacioneve Speciale – Operacioni Inherent Resolve, njësia kryesore që punon me aleatët sirianë të Amerikës, nuk llogariti siç duhet 715.8 milionë dollarë pajisje të blera.
Grupe si Amnesty International dhe Conflict Armament Research zbuluan gjithashtu se një pjesë e konsiderueshme e arsenalit të grupit të Shtetit Islamik përbëhej nga armë dhe municione të prodhuara ose të blera nga SHBA, të kapur, të vjedhura ose të marra ndryshe nga ushtria irakiane dhe luftëtarët sirianë.
Humbjet e armëve dhe municioneve janë të rëndësishme – dhe ushtria ka bërë përpjekje për t’i parandaluar ato në të kaluarën. Kur SHBA-ja tërhoqi forcat nga një bazë pranë Kobanit, Siri, në vitin 2019, ajo kreu sulme ajrore dhe shkatërroi municionet që kishin mbetur pas. Ushtria shkatërroi gjithashtu pajisje dhe municione gjatë tërheqjes kaotike nga Afganistani në vitin 2021.
Megjithatë, brenda disa javësh nga disfata e SHBA-së, pistoletat, pushkët, granatat, dylbitë dhe syzet e shikimit të natës, të prodhimit amerikan, përmbytën dyqanet e armëve atje. Të tjerat u eksportuan në Pakistan.
Që nga shpërthimi i luftës së Izraelit ndaj Gazës, është bërë gjithnjë e më e dukshme se bazat e SHBA-së në Lindjen e Mesme shërbejnë si magnet për sulm, megjithëse baza të largëta janë shënjestruar periodikisht në zona të tjera konflikti. Në vitin 2019, për shembull, grupi terrorist al-Shabab sulmoi një bazë amerikane në Baledogle, Somali. Vitin tjetër, i njëjti grup bastisi një bazë amerikane në Kenia, duke vrarë tre amerikanë dhe duke plagosur dy të tjerë.
Në javët e fundit, bazat e Amerikës në Irak dhe Siri kanë qenë ndonjëherë nën sulme të vazhdueshme, duke përfshirë deri në katër sulme me dronë dhe raketa në një periudhë 24-orëshe. Forcat amerikane janë sulmuar më shumë se 70 herë – 36 herë në Irak, 37 në Siri – që nga 17 tetori. Më shumë se 60 personel amerikan janë plagosur, sipas Zëvendës Sekretares së Shtypit të Pentagonit, Sabrina Singh.
Dosjet e hetimit të marra nga The Intercept ofrojnë prova se bazat ushtarake amerikane ofrojnë gjithashtu objektiva joshëse për kriminelët. Në fillim të këtij viti, The Intercept raportoi për një grabitje të guximshme të armatosur të kontraktorëve ushtarakë më pak se një milje nga hyrja e Bazës Ajrore 201, një bazë e madhe e dronëve të SHBA-së në Niger.
Në vitin 2013, një kompleks i Operacioneve Speciale të SHBA-së në Libi u grabit ku u morën qindra armë së bashku me automjete të blinduara. Dhe një hetim i Associated Press i vitit 2021 zbuloi se të paktën 1,900 armë ushtarake u humbën ose u vodhën gjatë viteve 2010 – nga bazat që shtriheshin nga Afganistani në Karolinën e Veriut – dhe se disa u përdorën më pas në krime të dhunshme.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e The Intercept
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
