Autoritetet islandeze kanë shpallur gjendjen e jashtëzakonshme pasi një seri tërmetesh të fuqishme tronditën gadishullin jugperëndimor të Reykjanes të vendit, duke sinjalizuar gjasat në rritje të një shpërthimi vullkanik në rajon.
“Shefi i policisë kombëtare … shpall gjendjen e jashtëzakonshme për mbrojtjen civile për shkak të tërmetit (aktivitetit) intensiv në Sundhnjukagigar, në veri të Grindavik,” tha në një deklaratë Departamenti i Mbrojtjes Civile dhe Menaxhimit të Emergjencave.
“Tërmetet mund të bëhen më të mëdhenj se ata që kanë ndodhur dhe kjo seri ngjarjesh mund të çojë në një shpërthim,” paralajmëroi administrata.
Fshati Grindavik, shtëpia e rreth 4,000 njerëzve, ndodhet 1.86 milje (3 km) në jug-perëndim të zonës ku u regjistrua tufa e tërmetit të së premtes. Ajo ka plane evakuimi në rast të një shpërthimi.
Rreth orës 17:30 GMT, dy tërmete të forta u ndjenë deri në kryeqytetin, Reykjavik, 40 km larg, dhe përgjatë pjesës më të madhe të bregdetit jugor të vendit, duke shkaktuar lëkundje të dritareve dhe objekteve shtëpiake.
Lëkundjet më të mëdha, në veri të Grindavikut, ishin me magnitudë 5.2, sipas shifrave paraprake të IMO.
Policia mbylli një rrugë që shkon nga veri-jug për në Grindavik të premten pasi u dëmtua nga tërmetet.
Që nga fundi i tetorit, 24,000 lëkundje janë regjistruar në gadishull, sipas IMO, me “një tufë të dendur” prej afro 800 tërmetesh të regjistruara midis mesnatës dhe orës 14:00 GMT të premten, sipas The Guardian
IMO vuri në dukje një akumulim të magmës nën tokë në një thellësi prej rreth 3.1 milje (5 km). Nëse fillon të lëvizë drejt sipërfaqes, mund të çojë në një shpërthim vullkanik.
“Skenari më i mundshëm është se do të duhen disa ditë dhe jo orë që magma të arrijë në sipërfaqe,” tha ai. “Nëse një çarje do të shfaqej aty ku aktiviteti sizmik është në maksimum tani, llava do të derdhej në juglindje dhe në perëndim, por jo drejt Grindavikut.”
Që nga viti 2021, tre shpërthime kanë ndodhur në gadishullin Reykjanes, në mars 2021, gusht 2022 dhe korrik 2023. Këto tre ndodheshin larg çdo infrastrukture apo zonë të populluar.
Të enjten, Laguna Blu, e vendosur pranë Grindavik dhe e famshme për banjat e saj gjeotermale dhe hotelet luksoze, u mbyll si një masë paraprake pas një tufe tjetër tërmeti.
Gjithashtu aty pranë është impianti gjeotermik Svartsengi, furnizuesi kryesor i energjisë elektrike dhe ujit për 30,000 banorë në gadishullin Reykjanes. Ajo ka plane emergjence për të mbrojtur centralin dhe punëtorët e saj në rast të një shpërthimi.
Islanda ka 33 sisteme vullkanike aktive, numri më i lartë në Evropë.
