Vendosni fjalën kyçe....

Qyteti italian që ka mbetur i pandryshuar që nga Rilindja


Në një nga pikturat më të famshme në Galerinë Uffizi në Firence, Itali, Federico da Montefeltro vështron gruan e tij, Battista Sforza, teksa qëndrojnë përballë peizazhit mbi të cilin sundonin.

Kodrat e valëzuara ngrihen në maja të ngjashme me vullkanin në të cilat ngrihen qytetet. Malet e rreckosura të Apenineve ndjekin horizontin dhe ai që mendohet të jetë lumi Metauro rrotullohet poshtë.

E pikturuar nga Piero della Francesca në 1472, është një nga veprat ikonike të Rilindjes. E megjithatë pak vizitorë ndërkombëtarë në Uffizi e njohin zonën që i dha Piero della Francesca, artistit, frymëzimin e tij.

Sot, Urbino, një qytet i vogël universitar në rajonin Marche të Italisë qendrore, mungon në shumicën e itinerareve turistike. Por në shekullin e 15-të, ajo ishte një ‘central elektrik’ i Rilindjes. Sundimtari i zonës, i njëjti Federico da Montefeltro, ishte një nga udhëheqësit më të kulturuar të Italisë.

Federico nuk ishte parë gjithmonë kështu. Djali i paligjshëm i një sundimtari të mëparshëm të Urbinos, siç tregon historia, ai u bë një mercenar legjendar, duke komanduar ushtritë private drejt fitoreve për këdo që e pagoi më shumë.

Por kur gjysmëvëllai i tij u vra – ndoshta me nxitjen e Federicos – ai mori pushtetin. Dhe, ndoshta për të zbutur dyshimet për të kaluarën e tij, ai vendosi ta kthejë qytetin e tij në një qendër kulturore për të rivalizuar Firencen, 120 milje në veriperëndim përgjatë Apenineve.

Baret retro qëndrojnë nën portikët e Rilindjes. Rrugë të pjerrëta të krijuara për kuaj, jo makina. Dhe Palazzo Ducale, një kështjellë përrallore e ndërtuar për Federicon, me kulla delikate binjake që zbutin fortifikimet e tij të stilit ushtarak, rri pezull në skajin e kodrës, e dukshme për milje përreth.

Ndikimi i Federikos ka zgjatur ndër shekuj ndërsa qyteti qëndron i paprekur e mahnitës prej shekujsh.