Nga Michael Hudson*
Në një artikull në kategorinë “Op-Ed” të “Financial Times”, “Investitorët në Kinën e Xi përballen me një zgjim të vrazhdë” (30 gusht 2021), George Sorosi shkruan se “goditja e Xi ndaj sipërmarrjes private tregon se ai nuk e kupton ekonominë e tregut. … Xi Jinping, udhëheqësi i Kinës është përplasur me realitetin ekonomik. Goditja e tij ndaj sipërmarrjes private ka qenë një zvarritje domethënëse për ekonominë.”
Përkthyer sipas Të Menduarit Dyfish Orëellian, “goditja e sipërmarrjes private” do të thotë shkurtim i atyre që ekonomistët klasikë i quajtën të ardhura kërkuese të qirasë dhe të pafituara. Sa i përket të ashtuquajturës “zvarritje” të ekonomisë, zoti Soros nënkupton polarizimin e ekonomisë duke përqendruar pasurinë dhe të ardhurat në duart e 1 % të më të pasur.
Sorosi e paraqet planin e tij për atë se si hakmarrja amerikane mund ta ndëshkojë Kinën duke mos i mbajtur fondet amerikane të kompanive të saj (sikur Kina nuk mund të ketë aftësinë e saj) derisa Kina të kapitullojë dhe të imponojë llojin e çrregullimit dhe detaksimit që bëri Rusia pas vitit 1991. Ai paralajmëron se Kina do të vuajë nga depresioni duke shpëtuar ekonominë e saj sipas linjave socialiste dhe duke rezistuar ndaj privatizimit të stilit amerikan dhe deflacionit të borxhit lidhur me të.
Zoti Soros e pranon se “sektori më vulnerabël i Kinës janë pasuritë e paluajtshme, veçanërisht strehimi. Kina ka kaluar një bum sa u përket pronave gjatë dy dekadave të fundit, por që tani po i vjen fundi. “Evergrande”, kompania më e madhe e pasurive të paluajtshme është zhytyr në borxh dhe në rrezik dështimi. Kjo mund të shkaktojë një përplasje.” Me këtë, ai nënkupton një ulje të çmimeve të banesave. Kjo është vetëm ajo që nevojitet për të parandaluar që toka të bëhet një mjet spekulativ. Unë dhe të tjerët kemi nxitur një politikë të taksimit të tokës në mënyrë që të mbledhim vlerën në rritje të tokës, në mënyrë që ajo të mos u premtohet bankave për kredi hipotekore për të fryrë më tej çmimet e banesave të Kinës.
Duke paralajmëruar për pasojat ekonomike të rënies së lindshmërisë në Kinë, Sorosi shkruan: “Një nga arsyet pse familjet e klasës së mesme nuk duan të kenë më shumë se një fëmijë është se ata duan të sigurohen që fëmijët e tyre të kenë një të ardhme të ndritur.” Kjo natyrisht është e vërtetë për çdo komb të përparuar sot. Është më ekstreme në vendet e neoliberalizuara, p.sh., në Balltik dhe Ukrainë – vendet e Sorosit.
Sorosi bën lojën e tij duke deklaruar se “Xi nuk e kupton se si funksionojnë tregjet”. Ajo që ai nënkupton është se Presidenti Xi refuzon kërkimin e rreptë të qirasë, shfrytëzimin falas për të gjithë, dhe formon tregjet për t’i shërbyer prosperitetit të përgjithshëm për 99 përqindëshin e Kinës. “Si pasojë, shitja u lejua të shkonte shumë larg,” vazhdon Sorosi. Ajo që ai nënkupton është, shumë larg për të ruajtur dominimin e Një Përqindëshit. Kina po kërkon të ndryshojë polarizimin ekonomik, jo ta fuqizojë atë.
Sorosi pretendon se politikat socialiste të Kinës po dëmtojnë objektivat e saj në botë. Por ajo për të cilën ai me të vërtetë po ankohet është se po dëmton objektivat neoliberale të Amerikës për mënyrën se si ajo kishte shpresuar të fitonte para për veten. Kjo e bën Sorosin të kujtojë menaxherët e fondeve të pensioneve perëndimore që “ndajnë pasuritë e tyre në mënyra që janë të përafruara ngushtë me standardet kundër të cilave matet performanca e tyre”. Por tragjedia e financimit të pensioneve është se menaxherët e fondeve vlerësohen për të fituar para financiarisht – në mënyra që dëmtojnë ekonominë industriale duke promovuar inxhinierinë financiare në vend të inxhinierisë industriale.
“Pothuajse të gjithë ata pohojnë se marrin parasysh standardet mjedisore, të qeverisjes shoqërore dhe të korporative (ESG) në vendimet e tyre për investime,” shkruan Sorosi. Të paktën, kjo është ajo që reklamojnë këshilltarët e tyre të marrëdhënieve me publikun. “Exxon”-i pretendon se po pastron mjedisin duke zgjeruar shpimin e naftës në det të hapur në Guyanë, etj. Sa u përket “standardeve shoqërore”, mantra neoliberale është një ekonomi e zbrazët: duke i bërë çmimet tona të aksioneve të rriten, duke blerë aksione dhe pagesa më të larta të dividentit, ne po i ndihmojmë marrësit e pagave të fitojnë një pension, edhe pse ne e kemi çuar offshore dhe e kemi deindustrializuar ekonominë, duke e deunionizuar atë dhe duke “çliruar” ekonominë nga ligjet për mbrojtjen e konsumatorit dhe të vendit të punës.
Sorosi ka një zgjidhje radikale, në të cilën ai sugjeron se “duhet të zbatohet padyshim për standardet e performancës të zgjedhura nga pensionet dhe portofolet e tjera të daljes në pension: … Kongresi Amerikan duhet të miratojë një projektligj dypalësh që kërkon në mënyrë eksplicite që menaxherët e aseteve të investojnë vetëm në kompani ku strukturat aktuale të qeverisjes janë transparente dhe në përputhje me palët e interesuara. “
Uau. Një ligj i tillë do të bllokonte amerikanët që të investonin në shumë kompani amerikane, sjellja e të cilave nuk është aspak e njëjtë me atë të palëve të interesuara. Në çfarë raporti: 50%? 75? Më shumë?
“Nëse Kongresi do të miratonte këto masa,” përfundon Sorosi, “do t’i jepte Komisionit të Shkëmbimit dhe Letrave me Vlerë mjetet që i duhen për të mbrojtur investitorët amerikanë, përfshirë ata që nuk janë në dijeni të zotërimit të aksioneve kineze dhe kompanive kineze guaskë. Kjo gjithashtu do t’i shërbente interesave të SHBA-ve dhe bashkësisë më të gjerë ndërkombëtare të demokracive. ” Pra, zoti Soros dëshiron të bllokojë Shtetet e Bashkuara nga investimet në Kinë. Ai duket se nuk e sheh se ky është edhe objektivi i presidentit Xi: Kina nuk ka nevojë për dollarë amerikanë dhe në fakt po dedollarizon.
George Sorosi është padyshim i mërzitur që presidenti Xi nuk është Boris Yeltsin dhe se Kina nuk po ndjek varësinë nga kleptokracia që shkatërroi ekonominë e Rusisë. Sorosi mendoi se përfundimi i Luftës së Ftohtë do ta lejonte atë thjesht të blinte asetet më fitimprurëse që jepnin qira, siç ka synuar të bëjë në Baltik dhe Ukrainë. Kina tha “Jo”, kështu që nuk konsiderohet të jetë një “ekonomi tregu”, e stilit Soros. Ajo nuk e ka bërë organizatën e saj shoqërore të tregtueshme dhe ka shmangur varësinë financiare që i bën “tregjet” një mjet për kontrollin e SHBA përmes sanksioneve dhe blerjeve të huaja.
*Michael Hudson është autori i “Killing the Host”. Libri i tij i ri është “J is For Junk Economics”. Ky shkrim u publikua në “Counterpunch.org”.
