Donald Trump i kërkoi Gjykatës së Lartë të SHBA-së të mërkurën që të sigurohet se ai mund të marrë pjesë në zgjedhjet paraprake në të gjithë vendin këtë pranverë, duke anuluar një vendim nga gjykata e lartë e Kolorados që thoshte se Trump nuk ka të drejtë të shërbejë përsëri si president.
Muajin e kaluar, Gjykata e Lartë e Kolorados vendosi se Trump ishte i përfshirë në një kryengritje para dhe gjatë sulmit të 6 janarit 2021 në Kapitolin e SHBA-së dhe si rezultat nuk mund të paraqitej në votimet kryesore të shtetit. Kjo shënoi herën e parë që një gjykatë tha se një kandidat mund të hiqet nga fleta e votimit bazuar në një dispozitë të pas Luftës Civile të Kushtetutës së SHBA që ndalon kryengritësit të mbajnë poste.
Javën e kaluar, Sekretarja e Shtetit të Maine njoftoi se Trump do ndalohej gjithashtu nga votimi paraprak, një vendim që Trump e ka apeluar në gjykatën e shtetit dhe mund të arrijë përfundimisht edhe në Gjykatën e Lartë të SHBA-së.
Në dosjen e së mërkurës, avokatët e Trump u kërkuan gjykatësve që të ndryshojnë shpejt vendimin e Kolorados dhe “t’u kthejnë votuesve të drejtën për të votuar për kandidatin e tyre të zgjedhur”. Gjyqtarët, thanë ata, nuk duhet të lejohen të pengojnë votuesit që të votojnë për kandidatin kryesor republikan presidencial.
Sipas vendimit të Kolorados, i cili është gjithashtu fokusi i një apeli të veçantë të paraqitur nga Partia Republikane e Kolorados, emri i ish-presidentit do mbetet në fletën e parë të votimit derisa Gjykata e Lartë e SHBA-së të vendosë. Në Maine, emri i Trump do qëndrojë në fletën e votimit parësor derisa një gjykatës shtetëror të shqyrtojë çështjen.
Të dy shtetet mbajnë zgjedhjet e tyre paraprake të martën, më 5 mars, por fletët e votimit duhet të shtypen shumë përpara kësaj. Sipas ligjit federal, fletët e votimit për votuesit jashtë shtetit duhet të dërgohen me postë deri më 20 janar dhe fletët e votimit për votuesit e tjerë duhet të jenë të disponueshme disa javë më vonë.
Trump, kryesuesi i GOP për vitin 2024, ka thënë se është jodemokratike që një zyrtar gjykate apo shteti ta pengojë atë të kandidojë. Ai nuk do të kishte asnjë mënyrë për të fituar nëse shtetet e tjera do të ndiqnin shembullin e Maine dhe Kolorado dhe do përpiqeshin ta ndalonin atë nga votat e tyre.
Ish-presidenti është akuzuar në gjykatën federale dhe shtetërore në lidhje me përpjekjet e tij për të bllokuar fitoren zgjedhore të Joe Biden në vitin 2020. Por ato procese penale nuk kanë ndodhur ende dhe asnjë rast nuk e akuzon atë për kryengritje. Ai është deklaruar i pafajshëm në të dyja rastet.
Sfidat për pranueshmërinë e Trump për postin, në lidhje me përpjekjet e tij për të përmbysur rezultatet e zgjedhjeve, janë paraqitur në të gjithë vendin. Gjykatat më të larta në Michigan dhe Minesota e kanë lejuar Trump të paraqitet në fletëvotimin në ato shtete dhe çështje të tjera janë në pritje, duke përfshirë një përpara gjykatës së lartë të Oregonit.
Gjykata e Lartë e SHBA-së nuk është e detyruar të marrë çështjen e Kolorados, por gjyqtarët ka të ngjarë të ndërhyjnë në një çështje kaq të rëndësishme dhe studiuesit ligjorë i kanë kërkuar gjykatës të veprojë shpejt në mënyrë që të gjitha shtetet të ndjekin të njëjtat politika. Pa një vendim nga Gjykata e Lartë e vendit, disa shtete mund të lejojnë Trump në fletën e votimit, ndërsa të tjerët ta ndalojnë atë.
Çështja e Kolorados është vetëm një nga disa çështje të reja dhe domethënëse përpara Gjykatës së Lartë të SHBA-së që kanë potencialin të ndikojnë në mënyrë dramatike zgjedhjet presidenciale të vitit të ardhshëm. Gjykata ka thënë tashmë se do të shqyrtojë vlefshmërinë e një ligji të përdorur për të akuzuar njerëzit, përfshirë Trump-in, në lidhje me përpjekjet për të përmbysur rezultatet e zgjedhjeve të vitit 2020 ose sulmin e 6 janarit.
Pretendimi i Trump se ai mbrohet nga imuniteti presidencial nga ndjekja penale për ndërhyrje të supozuar në zgjedhje ka gjithashtu të ngjarë të kthehet në Gjykatën e Lartë pas shqyrtimit nga një gjykatë apeli që do të dëgjojë argumentet gojore të martën.
Amendamenti i 14-të i Kushtetutës, në qendër të çështjes së Kolorados, u miratua tre vjet pas përfundimit të Luftës Civile në 1868. Amendamenti u dha shtetësinë atyre që lindnin ose natyralizoheshin në Shtetet e Bashkuara dhe garantonte mbrojtje të barabartë të ligjit për të gjithë, duke përfshirë edhe ata që ishin skllavëruar. Seksioni 3 i amendamentit i pengonte njerëzit të mbanin poste nëse ata “angazhoheshin në kryengritje ose rebelim” pasi ishin betuar për të mbështetur Kushtetutën.
Fillimisht, dispozita kishte për qëllim të mbante ish-konfederatat nga kthimi në pushtet. Por kundërshtarët e Trump e përmendën atë si një arsye që ish-presidenti nuk mund të kandidonte përsëri për postin. Ata paraqitën sfida ligjore në gjithë vendin, por deri më tani kanë arritur sukses të përkohshëm vetëm në Kolorado dhe Maine.
Në apelin e tyre, avokatët e Trump thanë se shtetet individuale nuk kanë autoritet për të zbatuar Seksionin 3.
“Të lejosh secilin prej 51 juridiksioneve të përshkruajë dhe të zbatojë ligjet e veta për një zyrë mbarëkombëtare do ishte një recetë për ngatërrimin dhe pengimin e votuesve,” u thanë ata gjyqtarëve.
Ekipi ligjor i Trump e karakterizoi vendimin e Kolorados si të jashtëzakonshëm, duke vënë në dukje se gjykatat e tjera kanë kundështuar sfida të ngjashme.
Kundërshtarët e Trump kanë thënë se ndalimi i Kushtetutës për të lejuar kryengritësit të shërbejnë në detyrë është i qartë. Vetëm Trump është përgjegjës për të mënjanuar veten nga një tjetër kandidim presidencial, thonë ata, sepse ai thirri mbështetësit e tij në Uashington dhe u tha atyre të marshonin drejt Kapitolit të SHBA dhe të “luftonin” pikërisht kur Kongresi po mblidhej për të vërtetuar fitoren zgjedhore të Joe Biden.
Trump u fajësua për nxitje të një kryengritjeje në Kongres, por u shpall i pafajshëm në Senat. Ai është akuzuar penalisht në gjykatën federale në Uashington DC me katër akuza: komplot për të mashtruar Shtetet e Bashkuara, komplot për të penguar një procedurë zyrtare, pengim të një procesi të Kongresit dhe komplot kundër të drejtave, në këtë rast të drejtës për të votuar. Por këshilltari special Jack Smith nuk e ka akuzuar atë për kryengritje.
Ish-presidenti gjithashtu është paditur për akuza shtetërore në Xhorxhia në lidhje me përpjekjet e tij për të bllokuar fitoren e Biden atje.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e WP
