Pluhuri hënor i mbledhur nga astronautët e Apollo 17 në vitet 1970 ka zbuluar se hëna është 40 milionë vjet më e vjetër nga sa besohej më parë.
Pas uljes në Hënë më 11 dhjetor 1972, astronautët e NASA-s Eugene Cernan dhe Harrison Schmitt mblodhën gurë dhe pluhur nga sipërfaqja hënore. Një analizë e re e atij kampioni zbuloi kristale zirkon dhe i daton në 4.46 miliardë vjet të vjetra. Sipas vlerësimeve të mëparshme, hëna, e formuar nga një përplasje masive qiellore, ishte 4,425 miliardë vjet e vjetër.
Gjetjet u botuan të hënën në revistën Geochemical Perspectives Letters.
“Këto kristale janë trupat e ngurtë më të vjetër të njohur që u formuan pas përplasjes gjigante. Dhe për shkak se ne e dimë se sa të vjetër janë këta kristale, ata shërbejnë si një spirancë për kronologjinë hënore, “tha autori i lartë i studimit Philipp Heck, Robert A. Pritzker kurator për Meteoritikën dhe Studimet Polare në Muzeun Field të Historisë Natyrore në Çikago, në një deklaratë, përcjell CNN.
Ditët e para të sistemit tonë diellor – kur Toka ishte ende duke u formuar dhe duke u rritur në madhësi – ishin kaotike, me trupa shkëmborë që shpesh përplaseshin në hapësirë. Sipas studiuesve, gjatë asaj kohe, më shumë se 4 miliardë vjet më parë, një objekt i madhësisë së Marsit u përplas në Tokë, duke ndarë një pjesë të madhe shkëmbore, nga e cila u formua Hëna. Por shkencëtarët kanë luftuar për të përcaktuar saktë datën e kësaj ngjarjeje kryesore.
Energjia nga goditja e objektit të madhësisë së Marsit që goditi Tokën shkriu shkëmbin që do të formonte përfundimisht sipërfaqen e hënës.
“Kur sipërfaqja u shkri në atë mënyrë, kristalet e zirkonit nuk mund të formoheshin dhe të mbijetonin. Pra, çdo kristal në sipërfaqen e Hënës duhet të jetë formuar pasi ky oqean magmë hënor është ftohur, “tha Heck, i cili është gjithashtu drejtor i lartë i Qendrës Kërkimore Integruese Negaunee të muzeut dhe profesor në departamentin e shkencave gjeofizike në Universitetin e Çikagos.
“Përndryshe, ato do të ishin shkrirë dhe infrormacionet e tyre kimike do të fshiheshin.”
