Presidenti i Çekisë, Petr Pavel, deklaroi më 20 shtator se NATO duhet të qëndrojë e bashkuar dhe të reagojë me vendosmëri ndaj provokimeve të Rusisë, duke përfshirë edhe përgjigje ushtarake në rast të shkeljeve të hapësirës ajrore. Deklarata e tij vjen pas një sërë incidentesh ku avionë dhe dronë rusë kanë shkelur hapësirën ajrore të vendeve anëtare të NATO-s dhe BE-së, përcjell Kyiv Independent.
“Duhet të veprojmë me vendosmëri. Nëse ndodhin shkelje, duhet të përgjigjemi përkatësisht, përfshirë edhe ushtarakisht. Rusia do ta kuptojë shumë shpejt se ka bërë një gabim dhe ka kaluar kufirin,” tha Pavel për Televizionin Publik Çek. Ai theksoi se dorëzimi përballë provokimeve është i papranueshëm dhe përbën rrezik për të gjithë Evropën.
Më 10 shtator, dronë rusë shkelën hapësirën ajrore të Polonisë, duke çuar në rrëzimin e tyre nga ushtria polake – një precedent i rëndësishëm, pasi është hera e parë që një vend i NATO-s ndërhyn ushtarakisht në territorin e vet për shkak të një shkeljeje nga Rusia që nga fillimi i luftës në Ukrainë. Më 13 shtator, dronë rusë fluturuan mbi territorin rumun, ndërsa më 19 shtator, tre avionë luftarakë rusë shkelën hapësirën ajrore të Estonisë mbi Gjirin e Finlandës.
Presidenti çek e cilësoi këtë si një përshkallëzim serioz të situatës së sigurisë në Evropë dhe tha se Rusia po teston qëllimisht vendosmërinë e NATO-s dhe aftësinë e saj për të mbrojtur veten. Ai kujtoi se më parë Turqia kishte rrëzuar një avion rus për shkelje të përsëritura dhe paralajmëroi se situata aktuale është e ngjashme.
“Rusia jo vetëm që po zhvillon një luftë agresive kundër një shteti sovran, por edhe po provokon vendet e NATO-s në mënyrë të paprecedentë. Nëse i përgjigjemi vetëm me fjalë, provokimet do të vazhdojnë. Ne duhet të tregojmë se jemi të gatshëm të veprojmë,” u shpreh ai.
Ndërkohë, Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, më 19 shtator dënoi ashpër shkeljet ajrore të Rusisë dhe tha se BE-ja do të përgjigjet me vendosmëri ndaj çdo provokimi, ndërsa kërkoi miratimin e paketës së 19-të të sanksioneve kundër Rusisë dhe forcimin e mbrojtjes në krahun lindor.
Pas incidentit të fundit në Estoni, ky vend ka kërkuar zyrtarisht konsultime sipas Nenit 4 të NATO-s, i cili lejon thirrjen e takimeve urgjente mes aleatëve kur ndonjë vend ndjen se siguria e tij është e kërcënuar.
