Një diplomat i lartë iranian ka deklaruar të hënën se Teherani është duke përgatitur një përgjigje negative ndaj propozimit të ri të SHBA-së për të zgjidhur mosmarrëveshjen shumëvjeçare mbi programin bërthamor të vendit, përcjell Reuters. Sipas tij, propozimi i paraqitur nga Uashingtoni është një “non-starter” që nuk merr parasysh interesat e Iranit dhe nuk zbut qëndrimin amerikan për pasurimin e uraniumit.
Propozimi amerikan u dorëzua të shtunën nga ministri i Jashtëm i Omanit, Sayyid Badr Albusaidi, i cili po ndërmjetëson bisedimet mes SHBA-së dhe Iranit. Pavarësisht pesë raundeve të negociatave mes ministrit iranian Abbas Araqchi dhe të dërguarit të presidentit Donald Trump për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, ndryshimet mbeten të thella.
Ndër pikat kryesore të mosmarrëveshjes janë:
- Kërkesa e SHBA-së që Irani të ndalojë plotësisht pasurimin e uraniumit.
- Refuzimi i Iranit për të dërguar jashtë vendit rezervat ekzistuese të uraniumit të pasuruar.
Diplomati iranian tha se “qëndrimi i SHBA-së për pasurimin në tokën iraniane nuk ka ndryshuar, dhe nuk ka asnjë sqarim të qartë për heqjen e sanksioneve”. Sipas tij, ky propozim është i njëanshëm dhe nuk i shërben interesave të Iranit.
Teherani kërkon heqjen e menjëhershme të të gjitha sanksioneve, ndërsa SHBA mbështet heqjen graduale të tyre. Që nga viti 2018, shumë institucione kyçe iraniane, përfshirë bankën qendrore dhe kompaninë kombëtare të naftës, janë futur në listën e zezë të SHBA-së për “mbështetje të terrorizmit ose përhapje të armëve”.
Presidenti Trump, pas rikthimit në Shtëpinë e Bardhë në janar, ka rikthyer politikën e “presionit maksimal” ndaj Iranit, duke kërcënuar madje edhe me sulme ushtarake në rast të dështimit të bisedimeve.
Gjatë mandatit të tij të parë, Trump u tërhoq nga marrëveshja bërthamore e vitit 2015, duke rikthyer sanksione të rënda ekonomike ndaj Iranit. Në kundërpërgjigje, Irani e rriti ndjeshëm pasurimin e uraniumit, përtej kufijve të marrëveshjes.
Përfundimisht, komiteti i negociatave bërthamore të Iranit, nën mbikëqyrjen e udhëheqësit suprem Ayatollah Ali Khamenei, e cilëson ofertën e SHBA-së si një “marrëveshje të keqe” që përpiqet t’i imponohet Iranit përmes kërkesave ekstreme. Për këtë arsye, refuzimi i propozimit amerikan duket i pashmangshëm.
