Qeveria amerikane ka shprehur shqetësime të mëdha pasi ligjvënësit izraelitë miratuan një projektligj që lejon ndërtimin e vendbanimeve të reja në Bregun Perëndimor të pushtuar, duke paralajmëruar se masa do lehtësonte vjedhjen e tokës palestineze.
Zëvendës zëdhënësi kryesor i Departamentit të Shtetit, Vedant Patel, tha se Uashingtoni është ‘jashtëzakonisht i shqetësuar’ nga ligji, i cili anulon pjesë të një projektligji të vitit 2005 që urdhëronte kolonët izraelitë të lironin Gazën dhe disa zona të Bregut Perëndimor.
“SHBA-ja i kërkon fuqimisht Izraelit që të përmbahet nga lejimi i kthimit të kolonëve në zonën e mbuluar nga legjislacioni,” u tha ai gazetarëve të martën, duke vënë në dukje se ‘të paktën një nga postat në këtë zonë ishte ndërtuar në toka private palestineze, e cila është e paligjshme sipas ligjit izraelit’.
Duke e quajtur ndryshimin ligjor ‘veçanërisht provokues’ dhe ‘kundërproduktiv’, Patel tha se krijimi i vendbanimeve të reja do përbënte ‘një pengesë për paqen’ në rajon, duke argumentuar gjithashtu se vendimi shënon një ‘kontradiktë të qartë’ të zotimeve të përsëritura të Izraelit për të pakësuar armiqësitë me palestinezët.
Ndërsa ligji i shkëputjes i vitit 2005 urdhëroi të gjithë kolonët të largoheshin nga Gaza, ai ndaloi vendbanimet në vetëm katër komunitete të Bregut Perëndimor: Homesh, Ganim, Kadim dhe Sa-Nur.
Masa e re zbatohet vetëm për ato zona, megjithëse qindra mijëra izraelitë vazhdojnë të mbajnë një numër të postave të paligjshme në territor. Megjithatë, Forcat Mbrojtëse të Izraelit (IDF) duhet të miratojnë një urdhër ushtarak përpara se kolonëve t’u lejohet të kthehen në zonat e përcaktuara.
Knesset miratoi shfuqizimin e pjesshëm më herët të martën me një votim 31-18, me partitë e djathta të forta dhe partitë fetare që mbështesin fuqimisht propozimin. Patel, megjithatë, dukej se vuri në pikëpyetje procesin e votimit, duke thënë se ‘është edhe më shqetësuese që një pjesë kaq e rëndësishme e legjislacionit kaloi me vetëm 31 vota ‘po’ nga një asamble prej 120 anëtarësh’.
Një zëdhënës i presidentit të Autoritetit Palestinez Mahmoud Abbas tha se projektligji është një ‘shkelje e rezolutave të legjitimitetit ndërkombëtar’, si dhe një rezolutë e Këshillit të Sigurimit të OKB-së të vitit 2016, e cila zbuloi se vendbanimet ‘nuk kanë vlefshmëri ligjore’.
Izraeli ‘këmbëngul në kundërshtimin e ligjit ndërkombëtar dhe punon për të sabotuar përpjekjet ndërkombëtare të ushtruara për të zbutur gjendjen e për të ulur tensionin’, tha zëdhënësi, duke i kërkuar gjithashtu Uashingtonit të ushtrojë presion mbi aleatin e tij dhe ‘të detyrojë atë të ndalojë të gjitha masat e njëanshme që shkelin ligjin ndërkombëtar dhe të gjitha marrëveshjet e nënshkruara’.
Më herët të martën, Departamenti i Shtetit thirri të dërguarin e Izraelit për një takim, gjatë të cilit zyrtarët ‘përcollën shqetësimin e SHBA-së’ mbi ligjin. Ambasada e vendit në Uashington nuk pranoi të komentojë mbi diskutimin.
