Qeveritë botërore ranë dakord të shtunën për një marrëveshje kompromisi për klimën në konferencën COP30 në Brazil, e cila do të rriste financimin për vendet e varfra që përballen me ngrohjen globale, por do të hiqte çdo përmendje të lëndëve djegëse fosile që e nxisin atë.
Në sigurimin e marrëveshjes, vendet u përpoqën të demonstronin unitet global në adresimin e ndikimeve të ndryshimeve klimatike edhe pasi emetuesi më i madh historik në botë, Shtetet e Bashkuara, refuzuan të dërgonin një delegacion zyrtar.
Por marrëveshja, e cila u miratua me vonesë pas dy javësh negociatash të ashpra në qytetin e Belemit në Amazonë, nxori në pah edhe përçarje midis vendeve të pasura dhe atyre në zhvillim, si dhe midis atyre qeverive me pikëpamje të kundërta mbi naftën, gazin dhe qymyrin. Pasi e miratoi marrëveshjen, Presidenti i COP30, Andre Correa do Lago, pranoi se bisedimet kishin qenë të vështira.
“E dimë që disa prej jush kishin ambicie më të mëdha për disa nga çështjet në fjalë”, tha ai.
Bashkimi Evropian kishte qenë pengesa kryesore për gjuhën në një tranzicion larg lëndëve djegëse fosile, por në fund ra dakord ta hiqte atë pasi një koalicion vendesh, përfshirë eksportuesin kryesor të naftës, Arabinë Saudite, tha se ishte e ndaluar.
“Ne duhet ta mbështesim (marrëveshjen) sepse të paktën po shkon në drejtimin e duhur”, u tha gazetarëve komisioneri i klimës i Bashkimit Evropian, Wopke Hoekstra, përpara se marrëveshja të miratohej.
Disa vende kishin fjalë më të ashpra, shkruan Reuters.
“Një vendim për klimën që nuk mund të thotë as se lëndët djegëse fosile nuk është neutralitet, është bashkëfajësi. Dhe ajo që po ndodh këtu tejkalon paaftësinë”, tha negociatori i Panamasë për klimën, Juan Carlos Monterrey.
Marrëveshja nis një iniciativë vullnetare për të përshpejtuar veprimet klimatike për të ndihmuar kombet të përmbushin premtimet e tyre ekzistuese për të ulur emetimet, dhe u bën thirrje kombeve të pasura që të paktën të trefishojnë sasinë e parave që ofrojnë për të ndihmuar vendet në zhvillim të përshtaten me një botë që po ngrohet deri në vitin 2035.
Shkencëtarët kanë thënë se angazhimet ekzistuese kombëtare për të ulur emetimet e kanë ulur ndjeshëm ngrohjen e parashikuar, por nuk janë të mjaftueshme për të parandaluar që temperaturat botërore të tejkalojnë 1.5 gradë Celsius mbi nivelet industriale, një prag që mund të shkaktojë ndikimet më të këqija të ndryshimeve klimatike.
