
Bashkëpunimi BASE brenda Fabrikës së Antimateries në CERN po kalon një vit emocionues. Jo vetëm që po përgatiten të transportojnë antimaterien rreth objektit në pjesën e pasme të një furgoni, por ata gjithashtu kanë treguar për herë të parë një bit kuantik ose kubit (njësia themelore e përpunimit të një kompjuteri kuantik) duke përdorur një antiproton, shkruan IFL.
Protonet janë grimca nënatomike që janë të pranishme në të gjitha atomet në univers. Antiprotonet krijohen në laborator dhe kanë ngarkesë të kundërt krahasuar me protonet. Pse universi është bërë pothuajse ekskluzivisht nga materia dhe jo nga antimateria është një mister i pazgjidhur, dhe BASE dhe eksperimente të tjera në fabrikën e antimateries po përpiqen ta zgjidhin atë.
Një shpjegim i mundshëm është se ka dallime të tjera midis protoneve dhe antiprotoneve – diçka që do t’u kishte dhënë protoneve përparësin në çastet pas teorisë së Big Bang. Dhe këtu hyn në lojë qasja e kompjuterit kuantik.
Një kompjuter kuantik është hapi i radhës përpara në llogaritje. Një kompjuter punon me bit, zero dhe njësha, të cilat mund të përdoren për të krijuar programim jashtëzakonisht të ndërlikuar. Një kompjuter kuantik punon me kubita, të cilët nuk janë vetëm zero dhe njësha, por edhe në një mbivendosje të këtyre gjendjeve.
Një kubit mund të jetë zero dhe njësh në të njëjtën kohë. Kur kjo shkallëzohet në miliona kubita, u jep kompjuterëve kuantikë fuqi të jashtëzakonshme llogaritëse, përtej asaj që mund të arrijë superkompjuteri më i mirë.
Në botë ekzistojnë kompjuterë kuantikë, por asnjëri nuk e ka realizuar ende këtë potencial. Mbajtja e kubitëve në funksion është shumë e vështirë dhe po bëhen shumë kërkime në këtë drejtim – kërkime që mund të përdoren për të studiuar vetitë e antiprotoneve dhe për t’i krahasuar ato me sjelljen e protoneve.
Është ende në fazat e hershme; kubiti i antiprotonit ishte i qëndrueshëm për 50 sekonda – periudha e koherencës së tij të rrotullimit – dhe kjo kohë u përdor për të kryer spektroskopinë e koherencës për të matur momentin magnetik të antiprotonit. Nëse do kishte ndonjë ndryshim midis vlerave të protonit dhe antiprotonit, kjo do nënkuptonte përtej modelit standard të fizikës së grimcave.
“Kjo përfaqëson kubitin e parë të antimaterie dhe hap perspektivën e zbatimit të të gjithë grupit të metodave të spektroskopisë koherente në sistemet e materies dhe antimaterie të vetme në eksperimente të sakta“, tha zëdhënësi i BASE, Stefan Ulmer, në një deklaratë.
“Më e rëndësishmja, kjo do të ndihmojë BASE të kryejë matje të momentit të antiprotonit në eksperimentet e ardhshme me saktësi të përmirësuar 10 deri në 100 herë.”
Këto eksperimente kërkojnë një laborator tjetër, një laborator jo aq të ngarkuar sa salla e përshpejtuesit në fabrikën e antimateries.
“Kohët e fundit bëra një llogaritje të përafërt se sa kohë do na duhej për të bërë matje më të mira ndërsa përshpejtuesi është i ndezur. Dhe përfundova me një mesatare prej rreth shtatë vjetësh për matje”, tha më parë Profesor Ulmer për IFLScience.
Për këtë arsye, ekipi po planifikon të transferojë antimaterien e prodhuar atje në një laborator në Gjermani në pjesën e pasme të një furgoni. Ata planifikojnë ta testojnë këtë në muajt në vijim.