Britania e Madhe ka vendosur të dërgojë avionë luftarakë dhe mjete të tjera ushtarake në Lindjen e Mesme, ndërsa kryeministri Keir Starmer nuk përjashton mundësinë e mbrojtjes së Izraelit kundër sulmeve iraniane, pavarësisht paralajmërimeve të Teheranit se një ndërhyrje e tillë mund të shënjestrojë bazat britanike në rajon.
Duke folur me gazetarët gjatë fluturimit drejt samitit të G7-s, Starmer përsëriti thirrjen e tij për de-përshkallëzim, duke konfirmuar se ka zhvilluar biseda telefonike me liderë të ndryshëm botërorë, përfshirë kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu dhe presidentin amerikan Donald Trump, pas sulmit izraelit ndaj Iranit.
“Unë do të marr gjithmonë vendimet e duhura për Britaninë,” tha Starmer kur u pyet për reagimin ndaj kërcënimeve të Iranit për bazat e vendeve perëndimore që ndihmojnë Izraelin, përcjell The Guardian.
“Po lëvizim asete drejt rajonit, përfshirë avionë luftarakë, për mbështetje të mundshme në rast përshkallëzimi.”
Zyra e kryeministrit sqaroi se këto masa përfshijnë shtimin e avionëve luftarakë dhe të avionëve furnizues me karburant, me qëllim “mbështetjen e kontingjencës në të gjithë Lindjen e Mesme, nëse përshkallëzimi vazhdon”.
Lëvizja nisi të premten në mëngjes, pas sulmeve izraelite mbi objektivat bërthamore dhe komandën ushtarake iraniane.
I pyetur nëse Britania mund të ndihmojë në zmbrapsjen e sulmeve me dronë dhe raketa nga Irani – veprim që sipas Teheranit do të kthente bazat britanike në objektiva – Starmer refuzoi të jepte hollësi.
“Këto janë vendime operacionale dhe situata është në zhvillim. Nuk do të hyj në detaje. Por asetet janë duke u lëvizur,” tha ai.
Deri tani, Britania nuk ka marrë pjesë në asnjë veprim ushtarak dhe nuk ka ndihmuar në ndërprerjen e raketave iraniane të drejtuara ndaj Izraelit.
Përpara nisjes nga Londra, Starmer pati një bisedë me princin saudit Mohammed bin Salman, në të cilën të dy udhëheqësit theksuan nevojën për qetësim të situatës.
Ai gjithashtu ka komunikuar me presidentin francez Emmanuel Macron, kancelarin gjerman Friedrich Merz, Netanyahun dhe presidentin amerikan.
“Kam shqetësime të vjetra për programin bërthamor të Iranit dhe e njoh të drejtën e Izraelit për vetëmbrojtje,” tha Starmer.
“Por jam shumë i qartë që nevojitet de-përshkallëzim. Ka një rrezik të madh për rajonin dhe më gjerë. Tashmë e kemi parë ndikimin në ekonomi dhe çmimet e naftës.”
Starmer përmendi edhe bisedën e zhvilluar të shtunën mes ministrit të Jashtëm britanik David Lammy dhe homologut të tij iranian Abbas Araghchi, ku Lammy kërkoi përmbajtje.
“Mesazhi ynë i vazhdueshëm është: de-përshkallëzim. Dhe gjithçka që po bëjmë, çdo diskutim, është për këtë qëllim,” theksoi kryeministri.
Ndërkohë, Starmer refuzoi të konfirmojë nëse Britania ishte paralajmëruar përpara sulmit izraelit ndaj Iranit, ndonëse la të kuptohet se kishte pasur njëfarë njohurie paraprake.
“Nuk do të komentoj për informacionin që kemi pasur në atë kohë apo që kemi tani. Ka një rrjedhje të vazhdueshme të informacionit me aleatët tanë, përfshirë SHBA-në.”
Pas ndalesës në Ottawa për bisedime me kryeministrin kanadez Mark Carney, Starmer do të udhëtojë drejt vendit pritës të samitit të G7 në Kananaskis të Albertës, Kanada.
Ekspertët ndërkohë paralajmërojnë se kërcënimet iraniane duhet të merren seriozisht. Burcu Ozcelik nga Royal United Services Institute tha se regjimi iranian ndodhet “në modalitet mbijetese” dhe po përpiqet të hedhë poshtë perceptimin se është një “tigr i letrës”.
Sipas saj, gjithçka varet nga vlerësimi i Teheranit për mundësinë e rifillimit të bisedimeve bërthamore me SHBA-në dhe nëse beson se mund të përballojë një kundërpërgjigje të Perëndimit.
“Teherani mund të ndjejë se nuk ka rrugëdalje tjetër përveçse të marrë rreziqe që më parë do të konsideroheshin të paimagjinueshme.”
Edhe Marion Messmer nga Chatham House paralajmëroi se kërcënimet janë një paralajmërim paraprak ndaj Perëndimit, megjithëse vuri në dukje se një përshkallëzim më i madh nuk është në interesin e askujt.
“Izraeli është pala më e fortë në këtë konflikt dhe nuk ka ndonjë nevojë të menjëhershme për mbështetje ushtarake,” tha ajo.
