Udhëheqës botërorë u mblodhën të hënën në resortin egjiptian pranë Detit të Kuq, Sharm el-Sheikh, për të konsoliduar armëpushimin mes Izraelit dhe Hamasit dhe për të nisur procesin e rindërtimit të Gazës.
Ky zhvillim ndodhi pas lirimit të të gjitha pengjeve izraelite të gjalla nga Hamas dhe lirimit nga Izraeli të mijëra të burgosurve palestinezë, në kuadër të një marrëveshjeje të ndërmjetësuar nga SHBA.
Presidenti amerikan Donald Trump bashkë-kryesoi samitin me presidentin egjiptian Abdel Fattah el-Sisi, i cili ftoi mbi 20 udhëheqës nga Lindja e Mesme, Europa dhe vende të tjera, përfshirë presidentin francez Emmanuel Macron, presidentin turk Recep Tayyip Erdogan, Emirin e Katarit Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani dhe sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së, António Guterres, përcjell Ynet.
Qëllimi i bisedimeve ishte formalizimi i kushteve të marrëveshjes së armëpushimit të ndërmjetësuar nga SHBA, e cila i dha fund dy viteve të luftës në Gaza.
Vendet ndërmjetësuese pritet të nënshkruajnë një dokument që garanton zbatimin e armëpushimit dhe përshkruan hapat për rikuperimin dhe administrimin e Gazës.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu nuk mori pjesë në samit, për shkak të kundërshtimit të Turqisë ndaj pranisë së tij.
Zyrtarët izraelitë thanë se ai refuzoi ftesën për shkak të afërsisë me një festë hebraike, ndërsa zyrtarët izraelitë dhe perëndimorë pranuan se pjesëmarrja e tij mund të kishte shkaktuar largimin e disa pjesëmarrësve, përfshirë Erdoganin.
Trump, i cili mbërriti nga Jerusalem, deklaroi se toka e shenjtë ishte “më në fund në paqe” dhe se “një makth i gjatë” për izraelitët dhe palestinezët kishte përfunduar.
Ai shtoi se sfida kryesore tani është t’i kthehen “fitoret kundër terroristëve në çmimin përfundimtar të paqes dhe prosperitetit për gjithë Lindjen e Mesme.”
Marrëveshja e armëpushimit, e arritur me ndërmjetësimin e SHBA-së, përfundoi konfliktin që nisi me sulmin e Hamasit më 7 tetor 2023 në jug të Izraelit, ku humbën jetën rreth 1,200 persona.
Në këmbim të lirimit të pengjeve izraelite të gjalla nga Hamas, Izraeli liroi rreth 2,000 të burgosur dhe të ndaluar palestinezë, duke përfshirë disa qindra të dënuar për shkelje të sigurisë.
Sipas marrëveshjes, Izraeli pritet të përfundojë tërheqjen e tij graduale nga Gaza, ku ende kontrollon pjesë të territorit, ndërsa monitorues ndërkombëtarë do të mbikëqyrin shpërndarjen e ndihmave dhe procesin e rindërtimit.
Fazat e mëvonshme parashikojnë largimin e Hamas nga strukturat qeverisëse të Gazës dhe shkatërrimin e arsenaleve të tij.
Megjithë festimet e ditës, udhëheqësit njohën sfidat e mëdha që mbeten, përfshirë rikuperimin e trupave të 28 pengjeve të vdekur dhe pyetje të pazgjidhura mbi administrimin e ardhshëm të Gazës.
“Sot shënon fundin e një lufte, por fillimin e një detyre edhe më të vështirë — të ndërtojmë një paqe që zgjat,” tha el-Sisi në fjalën e tij hapëse.
