Presidenti Donald Trump deklaroi të mërkurën se SHBA mund të detyrohet të “shfuqizojë” marrëveshjet tregtare të arritura me Bashkimin Evropian, Japoninë dhe Korenë e Jugut, ndër të tjera, nëse humbet një çështje për tarifat në Gjykatën e Lartë, duke paralajmëruar se një humbje do të shkaktonte që SHBA “të vuajë kaq shumë”.
Duke folur për gazetarët në Shtëpinë e Bardhë, Trump tha se administrata e tij do t’i kërkojë Gjykatës së Lartë të rrëzojë një vendim të një gjykate apeli javën e kaluar, e cila konstatoi se shumë nga tarifat e tij ishin të paligjshme, përcjell Reuters.
Megjithatë, ai u shpreh i bindur se administrata do të triumfojë në këtë çështje.
“Ne kemi bërë një marrëveshje me Bashkimin Evropian ku ata po na paguajnë gati një trilion dollarë. Dhe e dini çfarë? Ata janë të lumtur. Është mbyllur. Këto marrëveshje janë të gjitha të kryera,” tha ai. “Mendoj se do të na duhej t’i shfuqizonim.”
Këto komente ishin të parat e Trump që sugjeronin se marrëveshjet tregtare të arritura me partnerët kryesorë, të cilat u negociuan veçmas, jashtë çështjes së tarifave, mund të anuloheshin nëse Gjykata e Lartë e lë në fuqi vendimin e së premtes.
Trump tha se heqja e tarifave do të kishte kosto të mëdha, megjithëse ekspertët tregtarë theksojnë se këto tarifa paguhen nga importuesit amerikanë, jo nga kompanitë e vendeve të origjinës. Ekonomistët paralajmërojnë se tarifat ka të ngjarë të nxisin inflacionin në SHBA.
“Vendi ynë ka një shans të bëhet jashtëzakonisht i pasur përsëri. Por mund të bëhet edhe jashtëzakonisht i varfër. Nëse nuk e fitojmë këtë çështje, vendi ynë do të vuajë kaq shumë, kaq shumë,” tha Trump.
Vendimi i gjykatës së apelit lidhet me ligjshmërinë e të ashtuquajturave tarifa “reciproke” që Trump vendosi fillimisht në prill si pjesë e një lufte tregtare, si edhe me një grup tjetër tarifash të vendosura në shkurt kundër Kinës, Kanadasë dhe Meksikës.
Vendimi nuk prek tarifat e vendosura mbi bazë tjetër ligjore, si ato mbi importet e çelikut dhe aluminit.
Ekspertët tregtarë thanë se komentet e tij mbi koston e heqjes së tarifave synonin të bindnin Gjykatën e Lartë se heqja e tyre do të shkaktonte kaos të madh ekonomik.
Ryan Majerus, ish-zyrtar i lartë tregtar i SHBA-së, tani partner në firmën ligjore King & Spalding, tha se që në fillim ka qenë e qartë që marrëveshjet me BE-në dhe partnerët e tjerë ishin marrëveshje kuadër, të cilat mund të ndryshonin, e jo marrëveshje tregtare të plota.
“Njoftimi i presidentit sot se marrëveshjet mund të shfuqizohen pasqyron një përpjekje për të maksimizuar presionin nga ana e SHBA-së,” tha ai.
Ekspertë ligjorë dhe tregtarë theksojnë se shumica 6-3 e gjyqtarëve të emëruar nga republikanët në Gjykatën e Lartë mund të përmirësojë disi shanset e Trump për të mbajtur në fuqi të paktën disa nga tarifat, pas vendimit 7-4 të gjykatës së apelit javën e kaluar që i shpalli ato të paligjshme. Por ata thonë se është e vështirë të parashikohet saktësisht se çfarë do të vendosë gjykata, duke pasur parasysh vendimet e saj në të shkuarën dhe natyrën e paprecedentë të sfidës.
Senatori Ron Wyden, demokrati më i lartë në Komitetin e Financave të Senatit, tha se komentet e Trump shtuan më shumë konfuzion.
“Administrata Trump nuk arrin të japë një qëndrim të qartë nëse marrëveshjet e saj tregtare do të kenë vlerë nëse tarifat shpallen të paligjshme,” tha ai.
