Autoritetet amerikane kanë vendosur fshehurazi pajisje gjurmimi në dërgesa të përzgjedhura me çipa të avancuar, të cilat konsiderohen me rrezik të lartë për devijim të paligjshëm drejt Kinës, sipas dy personave që kanë njohuri direkte për këtë taktikë të pa raportuar më parë të zbatimit të ligjit.
Masat kanë për qëllim të zbulojnë çipat e AI që devijohen drejt destinacioneve të ndaluara nga ligji i eksportit amerikan dhe aplikohen vetëm për dërgesa të përzgjedhura nën hetim, thanë burimet.
Këto veprime tregojnë gjatësi të cilat SHBA-ja ka shkuar për të zbatuar kufizimet e eksportit të çipave drejt Kinës, edhe pse administrata e Trump-it kishte kërkuar të lehtësonte disa kufizime mbi qasjen kineze në çipat e avancuar amerikanë.
Gjurmuesit mund të ndihmojnë në ndërtimin e rasteve kundër individëve dhe kompanive që përfitojnë nga shkelja e kontrollit të eksportit amerikan, thanë burimet, të cilat kërkuan të mbeteshin anonime për shkak të ndjeshmërisë së çështjes.
Pajisjet e gjurmimit janë një mjet hetimor i përdorur nga dekada nga agjencitë amerikane të zbatimit të ligjit për të ndjekur produktet që i nënshtrohen kufizimeve të eksportit, si pjesët e avionëve.
Kohët e fundit, ato janë përdorur për të luftuar devijimin e paligjshëm të çipave, sipas një burimi.
Pesë persona të tjerë, të përfshirë aktivisht në zinxhirin e furnizimit të serverëve të AI, thanë se ishin të vetëdijshëm për përdorimin e gjurmuesve në dërgesat e serverëve nga prodhues si Dell dhe Super Micro, që përfshijnë çipa nga Nvidia dhe AMD.
Ata thanë se gjurmuesit zakonisht fshihen në paketimin e dërgesave të serverëve. Ata nuk e dinin se cilët palë janë të përfshirë në instalimin e tyre dhe në cilin pjesë të rrugës së transportit vendosen ato.
Reuters nuk arriti të përcaktojë sa shpesh janë përdorur gjurmuesit në hetimet që lidhen me çipat apo kur filluan autoritetet amerikane t’i përdorin ata për të hetuar kontrabandën e çipave. SHBA-ja filloi të kufizonte shitjen e çipave të avancuar nga Nvidia, AMD dhe prodhues të tjerë drejt Kinës në vitin 2022.
Në një rast të vitit 2024, sipas dy personave të përfshirë në zinxhirin e furnizimit të serverëve, një dërgesë serverësh Dell me çipa Nvidia përfshinte gjurmues të mëdhenj mbi kutitë e transportit dhe pajisje më të vogla, më diskrete, të fshehura brenda paketimit dhe madje brenda vetë serverëve.
Një person i tretë tha se kishte parë imazhe dhe video të gjurmuesve që hiqeshin nga shitësit e tjerë të çipave nga serverët Dell dhe Super Micro. Disa nga gjurmuesit më të mëdhenj ishin afërsisht sa një telefon inteligjent.
Zyra e Industrisë dhe Sigurisë pranë Departamentit të Tregtisë së SHBA-së, e cila mbikëqyr kontrollet e eksportit dhe zbatimin e tyre, zakonisht është e përfshirë, dhe Homeland Security Investigations (HSI) dhe FBI mund të marrin pjesë gjithashtu, thanë burimet.
HSI dhe FBI refuzuan të komentojnë. Departamenti i Tregtisë nuk u përgjigj ndaj kërkesave për koment. Ministria e Jashtme kineze tha se nuk ishte e vetëdijshme për këtë çështje.
Super Micro deklaroi se nuk zbulon “praktikat dhe politikat e sigurisë që ka në vend për të mbrojtur operacionet, partnerët dhe klientët e saj në mbarë botën”.
Kompania refuzoi të komentojë mbi ndonjë veprim gjurmues nga autoritetet amerikane.
Dell tha se “nuk është e vetëdijshme për një iniciativë të Qeverisë amerikane për vendosjen e gjurmuesve në dërgesat e saj të produkteve”.
Nvidia refuzoi të komentojë, ndërsa AMD nuk iu përgjigj kërkesës për koment.
Kufizimet e çipave
SHBA-ja, e cila dominojnë zinxhirin global të çipave të AI, ka kërkuar të kufizojë eksportet e çipave dhe teknologjisë tjetër drejt Kinës në vitet e fundit për të penguar modernizimin e saj ushtarak.
Ajo gjithashtu ka vendosur kufizime për shitjen e çipave ndaj Rusisë për të goditur përpjekjet e saj në luftën ndaj Ukrainës.
Shtëpia e Bardhë dhe të dyja dhomat e Kongresit kanë propozuar që kompanitë amerikane të çipave të përfshijnë teknologji verifikimi të vendndodhjes me çipat e tyre për të parandaluar devijimin e tyre drejt vendeve ku ligjet e eksportit amerikan kufizojnë shitjet.
Kina ka kritikuar kufizimet amerikane të eksportit si pjesë e një fushate për të shtypur ngritjen e saj dhe ka kritikuar propozimin për gjurmimin e vendndodhjes.
Muajin e kaluar, rregullatori i fuqishëm kibernetik i vendit thirri Nvidia në një takim për të shprehur shqetësimet mbi rreziqet e çipave të saj që përmbajnë “dyer të pasme” që mundësojnë akses ose kontroll të largët, një gjë që kompania e ka mohuar fuqimisht.
Në janar, Reuters raportoi se SHBA-ja kishte gjurmuar kontrabandën e organizuar të çipave të AI drejt Kinës përmes vendeve si Malajzia, Singapori dhe Emiratet e Bashkuara Arabe — por nuk është e qartë nëse pajisjet e gjurmimit ishin përfshirë.
Përdorimi i gjurmuesve nga agjencitë amerikane të zbatimit të ligjit shkon dekada më parë. Në vitin 1985, Hughes Aircraft transportoi pajisje të nënshtruara nga kontrollet amerikane të eksportit.
Duke ekzekutuar një urdhër kontrolli, Shërbimi Doganor amerikan ndërpreu kontejnerin në një aeroport të Houston-it dhe instaloi një pajisje gjurmimi.
Agjentët e zbatimit të kontrolleve të eksportit shpesh vendosin gjurmues pas marrjes së miratimit administrativ. Herë të tjera kërkojnë që një gjykatës të lëshojë urdhër që autorizon përdorimin e pajisjes, tha një burim. Me një urdhër, është më e lehtë të përdoret informacioni si provë në një çështje penale.
Një kompani mund të njoftohet për gjurmuesin, nëse nuk është subjekt i hetimit, dhe mund të pranojë instalimin e tij nga qeveria, shtoi burimi. Por pajisjet mund të instalohen edhe pa dijeninë e tyre.
Personat e përfshirë në devijimin e dërgesave të çipave dhe serverëve nën kontrollin e eksportit drejt Kinës thanë se ishin të vetëdijshëm për pajisjet.
Dy nga burimet e zinxhirit të furnizimit, të cilët janë shitës bazë në Kinë të çipave të kontrolluar nga eksporti, thanë se zakonisht kontrollonin dërgesat e serverëve të AI për gjurmuesit për shkak të rreziqeve që paraqesin pajisjet e fshehura.
Një deklaratë nën betim e depozituar me një ankesë të Departamentit të Drejtësisë lidhur me arrestimet e dy shtetasve kinezë të akuzuar për transport të paligjshëm të çipave të AI me vlerë dhjetëra milionë dollarë në Kinë më herët këtë muaj, përshkruan një bashkë-konspirator duke urdhëruar tjetrin të kontrollojë për gjurmues në serverët Quanta H200, të cilët përmbajnë çipa Nvidia.
Deklarata thotë se teksti në gjuhën angleze u dërgua nga një bashkë-konspirator, emri i të cilit është redaktuar, tek një nga të akuzuarit, Yang Shiwei.
“Kujdesu të shikosh nëse ka një gjurmues, duhet ta kërkosh me kujdes,” tha personi, i cili më pas e ofendoi administratën e Trump-it. “Kush e di çfarë do të bëjnë.”
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Reuters
