Janë shpallur 55 projektet fituese të thirrjes së parë të programit READ, që lidh studiues të diasporës shqiptare me akademikë në Shqipëri, duke synuar forcimin e kërkimit shkencor në fusha me rëndësi strategjike si mjekësia, teknologjia, mjedisi, energjia, turizmi dhe ekonomia.
Kjo nismë, e përbashkët mes Agjencisë Kombëtare të Kërkimit Shkencor dhe Inovacionit (AKKSHI) dhe Fondacionit Shqiptaro-Amerikan për Zhvillim (AADF), mbështet ndërkombëtarizimin e arsimit të lartë dhe ngritjen e cilësisë akademike.
Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu, gjatë ceremonisë së prezantimit të projekteve, theksoi rëndësinë e këtij bashkëpunimi si një hap i rëndësishëm drejt ekselencës akademike dhe ndikimit të kërkimit në zhvillimin e vendit.
“Sot kurorëzojmë një prej programeve të qëndrueshme, të cilat janë zhvilluar në mënyrë të pavarur dhe janë bashkuar për të rritur cilësinë e arsimit të lartë dhe kërkimit shkencor në Shqipëri. Vetëm përmes diasporës sonë akademike dhe bashkëpunimit ndërkombëtar mund të arrijmë vizibilitetin global të studiuesve tanë,” deklaroi Manastirliu.
Në thirrjen e parë të programit READ aplikuan 477 studiues nga 15 vende të ndryshme të botës, përfshirë SHBA-në, Britaninë e Madhe, Gjermaninë, Italinë, Francën, Zvicrën, Suedinë dhe Kanadanë. Projektet e përzgjedhura janë realizuar në bashkëpunim me 13 universitete publike dhe private shqiptare.
Manastirliu theksoi se programi READ është një nga dy iniciativat në bashkëpunim me AADF që synojnë forcimin e kapaciteteve kërkimore. Programi tjetër, i quajtur Bridge, do të ndihmojë universitetet shqiptare të përthithin fonde ndërkombëtare përmes projekteve kërkimore.
“Në këto 55 projekte janë angazhuar mbi 250 kontribues, ku 200 janë pedagogë dhe kërkues shkencorë nga universitetet shqiptare, ndërsa 55 janë akademikë nga diaspora. Kontributi i tyre përmes publikimeve, studimeve dhe artikujve shkencorë do të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në zhvillimin ekonomik, teknologjik dhe social të vendit,” tha Manastirliu.
Programi READ është pjesë e një skeme më të gjerë kombëtare për mbështetjen e kërkimit shkencor, ku për vitin 2025 janë shpallur gjithsej 181 projekte fituese, përfshirë 126 projekte kombëtare.
Krahasuar me një vit më parë, fondet janë rritur me 15%, duke sinjalizuar përkushtimin e qeverisë për ndërtimin e një ekosistemi kërkimi të qëndrueshëm dhe ndërkombëtarizuar në Shqipëri.
