Uashington, 5 mars 2025 – Gjykata e Lartë e Shteteve të Bashkuara ka vendosur të mos lejojë administratën e presidentit Donald Trump të ndalojë pagesat për organizatat e ndihmës së huaj për punën që tashmë kanë kryer.
Vendimi, i marrë me shumicë të ngushtë 5-4, konfirmon urdhrin e mëparshëm të gjyqtarit federal Amir Ali, i cili e kishte detyruar administratën të lironte menjëherë fondet për kontraktorët dhe përfituesit e granteve të USAID dhe Departamentit të Shtetit.
Në vendimin e saj, Gjykata e Lartë nuk dha një arsyetim të plotë, por shumica përbëhej nga kryegjykatësi John Roberts dhe gjyqtarja Amy Coney Barrett, të cilët u bashkuan me tre gjyqtarët liberalë, sipas Reuters.
Katër gjyqtarët konservatorë – Samuel Alito, Clarence Thomas, Neil Gorsuch dhe Brett Kavanaugh – votuan kundër, duke e kundërshtuar me forcë vendimin.
Gjyqtari Alito e kritikoi ashpër shumicën, duke deklaruar:
“A ka një gjyqtar i vetëm fuqinë për të detyruar qeverinë e SHBA-së të paguajë 2 miliardë dollarë nga taksat e qytetarëve? Përgjigja duhet të jetë ‘Jo’, por shumica e gjykatës duket se mendon ndryshe. Jam i tronditur.”
Ndikimi i Pezullimit të Ndihmave Humanitare
Presidenti Trump kishte urdhëruar pezullimin e të gjitha ndihmave të huaja për 90 ditë, menjëherë pas marrjes së mandatit më 20 janar, duke ndaluar operacionet e USAID dhe organizatave të tjera.
Ky vendim rrezikoi shpërndarjen e ndihmave humanitare, përfshirë ushqimin dhe ilaçet, duke shkaktuar kaos në përpjekjet globale të ndihmës.
Organizatat e ndihmës paditën administratën Trump, duke argumentuar se pezullimi i fondeve ishte shkelje e ligjeve federale dhe Kushtetutës së SHBA-së.
Ndër paditësit kryesorë janë: AIDS Vaccine Advocacy Coalition, Journalism Development Network, DAI Global (kompani ndërkombëtare e zhvillimit) dhe HIAS (organizatë për ndihmën e refugjatëve).
Në një ankesë drejtuar Gjykatës së Lartë, përfaqësuesit e organizatave të ndihmës paralajmëruan se “bllokimi i fondeve do të ketë pasoja të rënda dhe të pakthyeshme”, si për organizatat që varen nga këto fonde, ashtu edhe për miliona njerëz në nevojë.
Administrata Trump argumentoi se ishte e nevojshme më shumë kohë për të verifikuar faturat dhe se procesi i pagesave mund të kërkonte disa javë. Përfaqësuesja ligjore e administratës, Sarah Harris, deklaroi se vendimi i gjykatës ishte një ndërhyrje e paligjshme në proceset financiare të qeverisë.
Trump, së bashku me këshilltarin e tij të ngushtë, miliarderin Elon Musk, ka ndërmarrë hapa drastikë për të zvogëluar qeverinë federale, duke përfshirë shkarkimin e mijëra punonjësve, riorganizimin e agjencive dhe largimin e zyrtarëve të lartë.
Gjykatësi federal Amir Ali pritet të mbajë një seancë dëgjimore të enjten, ku do të përcaktohet mënyra se si administrata duhet të zbatojë vendimin për shpërndarjen e fondeve deri më 10 mars.
Ndërkohë, grupet humanitare paralajmërojnë se tërheqja e SHBA-së nga ndihmat ndërkombëtare rrezikon jetën e miliona njerëzve, veçanërisht në zonat e prekura nga sëmundjet dhe konfliktet e dhunshme.
