Energjia elektrike që fuqizon makineritë e rënda në minierat ukrainase është e ndezur vetëm për disa orë në ditë. Megjithatë, burime si titani po shihen si kyçe në marrëveshjen për mineralet e rralla, e cila papritur është bërë një temë qendrore në negociatat për paqen në Ukrainë.
Shtetet e Bashkuara dhe Ukraina, si nënshkruese të kësaj marrëveshjeje të mundshme, duket se kanë interpretime të ndryshme mbi kushtet e saj, ndërsa shumë detaje mbeten ende për t’u diskutuar më tej.
Ndërkohë, disa zyrtarë aktualë dhe ish-zyrtarë amerikanë kanë shprehur dyshime mbi pretendimet e ish-presidentit Donald Trump se marrëveshja e tij me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky do t’i siguronte SHBA-së një qasje të lehtë në rezervat e pasura të mineraleve të rralla në Ukrainë.
Në realitet, shfrytëzimi i këtyre burimeve mbetet një sfidë e madhe, veçanërisht në mes të një lufte. Nga miniera e rrethuar në qytetin veriperëndimor të Irshansk, është e vështirë të imagjinohet se Ukraina mund të arrijë shifrën gjysmë trilion dollarë, siç ka sugjeruar Trump.
“Tani nuk e dimë se çfarë dhe si do të vazhdojë puna jonë edhe nesër”, tha Dmytro Holik, drejtor i fabrikës së minierave dhe përqendrimit në konglomeratin ukrainas Group DF.
“Çdo ditë shohim sesi sistemi energjetik i Ukrainës po shkatërrohet. Çdo ditë, rajone të tëra përballen me ndërprerje emergjente,” tha një zyrtar ukrainas, duke iu referuar sulmeve të vazhdueshme me dronë dhe raketa nga Rusia, që godasin infrastrukturën energjetike dhe zonat e banuara çdo natë.
Në uzinën minerare, shumica e punëtorëve janë burra, të cilët janë përjashtuar nga rekrutimi ushtarak, pasi titani konsiderohet një industri kritike. Megjithatë, fitimet janë të ulëta dhe perspektivat mbeten të pasigurta. “Ndërmarrja jonë është shumë e paqëndrueshme dhe kjo çon në një kosto shumë të lartë të produkteve tona,” u shpreh Holik, një nga drejtuesit e uzinës.
Ndërkohë, mineralet e rralla, të cilat po bëhen një faktor kyç në ndihmën e vazhdueshme të SHBA-së për Ukrainën në luftën më të madhe evropiane që nga vitet 1940, janë shndërruar në një çështje me peshë në diskutimet për paqen dhe zhvillimin ekonomik.
Ish-presidenti Donald Trump, të enjten, hodhi idenë që pas një marrëveshjeje për burimet minerale dhe arritjes së paqes, personeli amerikan të angazhohej drejtpërdrejt në nxjerrjen e këtyre mineraleve në Ukrainë.
“Kur flisni për zhvillimin ekonomik, ne do të kemi shumë njerëz atje,” deklaroi ai. “Pra, ne do të punojmë në terren. Kështu që nuk mendoj se do të ketë ndonjë problem.”/CNN
