Administrata amerikane ka publikuar një dokument të ri strategjik që përshkruan prioritetet e sigurisë kombëtare, vizionin gjeopolitik dhe filozofinë e politikës së jashtme të Shteteve të Bashkuara.
Dokumenti i firmosur nga Presidenti amerikan Donald Trump, paraqet qasjen e re të Uashingtonit ndaj botës, mbështetet në parimin e “America First”, dhe thekson forcimin e sovranitetit dhe rikthimin e konkurrencës globale si bosht të marrëdhënieve ndërkombëtare.
Çfarë synon dokumenti — interesat kryesore të SHBA
Sipas strategjisë, prioriteti kryesor mbetet ruajtja e sovranitetit dhe sigurisë së brendshme të SHBA.
Dokumenti nënvizon mbrojtjen nga sulme ushtarake, ndikime të huaja, trafiku i drogës dhe njerëzve, propaganda dhe ajo që përshkruhet si “nënshtrim kulturor”.
Po ashtu theksohet nevoja për kontroll më të ashpër kufitar dhe frenim të emigracionit, duke u shprehur qartë se “epoka e migrimeve masive ka përfunduar”.
Uashingtoni synon gjithashtu të ruajë epërsinë teknologjike, industriale dhe ekonomike, të konsideruar thelbësore për kapacitetet ushtarake dhe ndikimin global “soft power”.
Një tjetër element i theksuar është “rinovimi kulturor e shpirtëror” i SHBA, i lidhur me vlerat tradicionale, familjen dhe identitetin kombëtar.
Parimet dhe filozofia strategjike
Dokumenti ndërtohet mbi disa shtylla të deklaruara strategjike:
“America First”, si parim udhëheqës që vendos interesin kombëtar amerikan në qendër të çdo politike.
“Peace Through Strength”, sipas së cilës stabiliteti global arrihet përmes fuqisë ushtarake dhe ekonomike.
Realizëm fleksibël, që lë pas qasjen e mëhershme për eksportimin e demokracisë, duke e zëvendësuar me bashkëpunim praktik dhe transaksional.
“Primacy of Nations”, që kundërshton transnacionalizmin dhe favorizon shtetet sovrane si baza e rendit ndërkombëtar.
Prioritetet rajonale dhe geopolitike
Dokumenti shpalos qartësisht një renditje të re rajonale të interesave amerikane.
Amerika Latine / Hemisfera Perëndimore: Theksi është vendosur tek rikthimi i dominimit amerikan në hemisferën perëndimore, lufta kundër trafikut të drogës, emigracionit të paligjshëm dhe ndërhyrjeve të aktorëve “armiqësorë”. Strategjia risjell në formë të re parimet e Doktrinës Monroe, të artikuluara si “Trump Corollary”.
Indo-Paqësori / Azia: SHBA planifikon një forcim të pranishëm ushtarak dhe diplomatik, duke mbrojtur liritë e lundrimit dhe sigurinë e zinxhirëve të furnizimit. Dokumenti nënvizon konkurrencën e drejtpërdrejtë me fuqitë rivale, në radhë të parë Kinën.
Europa: Strategjia i kushton një kapitull të veçantë kontinentit, duke paralajmëruar se Europa rrezikon “zhdukje civilizacionale” për shkak të migrimit masiv, rënies demografike dhe krizës së identitetit. Uashingtoni u bën thirrje vendeve europiane të “rikthejnë vetëbesimin civilizacional”.
Mesdheu i Lindjes së Mesme & Afrika: Qëllimi kryesor është parandalimi që ndonjë fuqi armiqësore të marrë kontrollin e energjisë, gazit dhe rrugëve strategjike. Theksohet se SHBA nuk synon “luftëra të pafundme”, por një prani të kufizuar dhe strategjike.
Teknologjia dhe inovacioni global: Standardet teknologjike të së ardhmes — nga inteligjenca artificiale tek bioteknologjia dhe kompjuterët kuantikë — konsiderohen themeli i dominimit amerikan në dekadat e ardhshme.
Impakte & mesazhe nën sipërfaqe — çfarë ndodh “prapa skenave”
Dokumenti reflekton një shqetësim të brendshëm për dekadencën ekonomike, kulturore dhe demografike të SHBA, duke e shndërruar sigurinë strategjike në projekt të ringritjes identitare dhe kombëtare.
Ai sinjalizon një epokë të re të politikës së jashtme amerikane, ku marrëdhëniet me partnerët do të rivlerësohen mbi bazën e interesit të ngushtë strategjik.
Ky vizion mund të nxisë tensione dhe pabarazi në marrëdhëniet ndërkombëtare, pasi strategjia nuk premton barazi ndërkombëtare, por një prioritet të pakushtëzuar për interesat amerikane.
Çfarë na thotë kjo për të ardhmen — dhe pse mund të shqetësojë
Strategjia sugjeron një periudhë të re të konkurrencës globale, ku bashkëpunimi ndërkombëtar mund të zëvendësohet nga gara për dominim gjeopolitik, teknologjik dhe ekonomik.
Kthimi drejt vlerave tradicionale dhe identitetit kombëtar tregon një reagim të fortë ndaj globalizimit.
Për aleatët, veçanërisht për Europën, strategjia mund të jetë njëkohësisht ofertë bashkëpunimi dhe presion për t’u përshtatur me kursin e ri amerikan.
Ndërsa për rajone të tjera, përfshirë Ballkanin, Afrikën dhe Azinë Juglindore, kjo nënkupton një rritje të konkurrencës për ndikim dhe aleanca të orientuara sipas interesave të Uashingtonit.
LEXO KËTU DOKUMENTIN E PLOTË TË SHTËPISË SË BARDHË
