Vendosni fjalën kyçe....

Një gabim në kopjim çoi në ngatërresën disashekullore, studiuesit e deshifrojnë


Bashkautorët e studimit, Dr. James ëade (majtas) dhe Dr. Seb Falk

Gabimi i një shkruesi mesjetar shkaktoi shekuj ngatërresash mbi një sagë të humbur prej kohësh. Studiuesit më në fund e deshifruan gabimin.

Më pak e njohur se disa rrëfenja të tjera të dashura për heronj të mëdhenj si Gilgameshi, Beowulfi dhe Mbreti Artur, Kënga e Wade është një studim se çfarë ndodh kur historitë nuk shkruhen.

Eposi dikur ishte i njohur gjerësisht në gjithë Anglinë mesjetare dhe të Rilindjes – aq popullor sa u përmend dy herë nga Chaucer – por sot është kryesisht i harruar. Vetëm disa fraza mbijetuan, dhe kërkime të reja po tregojnë se si, kur ruhet kaq pak nga një histori, ndryshimet në një ose dy fjalë mund ta ndryshojnë të gjithë rrëfimin, shkruan CNN.

Kënga e Wade e ka origjinën në shekullin e 12-të, dhe heroi i saj luftoi me përbindësha – ose të paktën kështu mendonin dikur studiuesit. Teksti i vetëm i njohur u gjet gati 130 vjet më parë në një predikim latin të shekullit të 13-të, i cili citoi një pjesë të sagës në anglishten e mesjetës. Në pjesën, fjala “ylues” u përkthye fillimisht si “elfë”, duke sugjeruar se saga e humbur prej kohësh e Uejdit ishte plot me krijesa mbinatyrore.

Studiuesit në Universitetin e Kembrixhit në Mbretërinë e Bashkuar e kanë sfiduar këtë interpretim. Ata propozuan që kuptimi i fjalës ishte shtrembëruar nga një gabim transkriptimi i shkruesit, i cili e ndryshoi një “ë” në një “y”. “Elfë” në fakt është “ujqër” dhe termi ishte alegorik, duke iu referuar burrave të rrezikshëm, sipas analizës. Një fjalë tjetër në fragment, e përkthyer si “sprites”, duhet të jetë në vend të kësaj “gjarpërinj deti”, duke e larguar historinë edhe më larg nga sfera e mbinatyrshmes, raportuan studiuesit më 15 korrik në The Review of English Studies.

Ky lexim i ri rishikon jo vetëm frazat e cituara në predikim, por edhe të gjithë Këngën e ëade, duke e përqendruar heroin midis rreziqeve të kësaj bote në vend të bishave mitike. Ai përmbys përfytyrimin e ëade si një binjak letrar të Beoëulf, vrasësit legjendar të përbindëshit njeringrënës Grendel, tha bashkautori i studimit Dr. Seb Falk, një studiues i historisë së shkencës dhe një bashkëpunëtor në Kolegjin Girton të Kembrixhit.