Ndikuesit e MAGA-s dhe udhëheqësit e ekstremit të djathtë u mblodhën në Poloni dhe Hungari këtë javë, ndërsa Konferenca e Veprimit Politik Konservator, e njohur si CPAC, mbajti dy evente ndërkombëtare – një shfaqje force në aleancën transatlantike në rritje midis Shtëpisë së Bardhë të Trump dhe lëvizjes populiste konservatore të Evropës.
Të enjten në Budapest, kryeministri i Hungarisë, Viktor Orbán, ishte folësi kryesor në eventin CPAC të vendit dhe përshëndeti 100 ditët e para të Presidentit Trump pas kthimit të tij në Zyrën Ovale. “Cunami i Trump përfshiu të gjithë botën”, tha Orbán. “I dha shpresë botës. Ne nuk po mbytemi më në detin e zgjuar.”
Përpara fjalimit të udhëheqësit hungarez, u transmetua një videomesazh nga Presidenti Trump për të pranishmit, në të cilin Trump vlerësoi ngjarjen dhe vetë Orbán-in.
“E dini si ndihem për Hungarinë dhe e dini si ndihem për CPAC-un. I respektoj dhe i dua të dy. Dua gjithashtu t’i kushtoj respekt të veçantë udhëheqësit të Hungarisë, Viktor Orbán. Ai është një njeri i shkëlqyer dhe një person shumë i veçantë”, tha Presidenti Trump në video, e cila u postua më vonë në mediat sociale nga kryetari i CPAC-ut, Matt Schlapp.
Orbán, i cili sipas organizatës Human Rights Watch ka përdorur shumicën që zotëron partia e tij në parlamentin hungarez për të cënuar pavarësinë e gjyqësorit, për të goditur median e pavarur, për të demonizuar migrantët dhe për të diskriminuar personat LGBTQ, ishte mes një numri udhëheqësish të njohur të krahut të djathtë ndërkombëtar që morën pjesë në aktivitet.
Ndër udhëheqësit që morën pjesë në eventin e zhvilluar në Budapest ishin edhe kryetarja e partisë gjermane të ekstremit të djathtë AfD, Alice Weidel, lideri i Partisë për Liri (PVV) në Holandë, Geert Wilders, ish-kryeministrja britanike nga Partia Konservatore, Liz Truss, si dhe ndikuesit amerikanë në rrjetet sociale, Ben Shapiro dhe Jack Posobiec.
Ndër ata që folën në ngjarjet e së martës në Jasionka të Polonisë, ishte edhe Sekretarja e Departamentit të Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, Kristi Noem, e cila mbajti fjalimin kryesor në këtë ngjarje.
“Mendoj se është mirë që po bashkëpunojmë me njëri-tjetrin”, tha Schlapp, një ish-drejtor politik i Shtëpisë së Bardhë, për CBS News të premten. “Mendoj se ajo që po bëjmë është ajo që në kohët e vjetra do ta quanit ndërtim miqësie dhe diplomaci, dhe ndërtim marrëdhëniesh me qëllim që të kemi prosperitet në vendet tona.”
Polonia priti për herë të parë Konferencën e Aksionit Politik Konservator (CPAC) në fillim të kësaj jave, ndërsa Budapesti u bë mikpritës për të katërtin vit radhazi, duke theksuar lidhjet gjithnjë e më të ngushta mes republikanëve të linjës së ashpër të MAGA-s në SHBA dhe qeverisë hungareze të drejtuar nga partia Fidesz e Viktor Orbánit.
Gjatë viteve të fundit, shumë konservatorë amerikanë e kanë parë Hungarinë dhe vetë Orbánin si një model frymëzues për mënyrën e qeverisjes në SHBA.
“Mendoj se politikat e tyre për kufirin dhe emigracionin e kanë ndryshuar tërësisht debatin në Evropë,” tha Matt Schlapp, organizator i CPAC. “Është pikërisht Orbán dhe Trump që e kanë normalizuar idenë se nuk je i detyruar të pranosh një numër të papërcaktuar emigrantësh të paligjshëm, vetëm sepse kështu kërkon një institucion global.”
Një aleancë në rritje në të djathtë
Konferenca po zhvillohet në një kohë tensionesh të shtuara mes Presidentit Trump dhe aleatëve tradicionalë të Amerikës në Europë.
Megjithëse Trump njoftoi së fundmi se tarifat prej 50% për mallrat e Bashkimit Evropian do të shtyheshin deri në korrik, marrëdhëniet me bllokun evropian kanë mbetur të luhatshme që prej rikthimit të tij në pushtet në janar.
Zyrtarë të administratës së tij kanë thyer herë pas here normat diplomatike, duke komentuar publikisht mbi zgjedhjet dhe politikat e brendshme të vendeve aleate të SHBA-së.
Zëvendëspresidenti JD Vance kritikoi ashpër liderët europianë gjatë Konferencës së Sigurisë në Mynih në shkurt, duke i akuzuar aleatët e SHBA-së për shtypje të ideve të djathta në vendet e tyre. Ai përmendi si shembuj ligjet në Britaninë e Madhe që ndalojnë protestat pranë klinikave të abortit dhe rregulloret e BE-së për moderimin e përmbajtjes në internet.
Ky qëndrim u përsërit edhe në CPAC Poloni të martën, ku Sekretarja e Sigurisë Kombëtare, Noem, u bëri thirrje qytetarëve polakë të mbështesin kandidatin presidencial të djathtë Karol Nawrocki në balotazhin e ardhshëm, kundër kryetarit liberal të Varshavës, Rafał Trzaskowski.
“Gjatë viteve kam parë socialistët dhe njerëz të ngjashëm me këtë kryebashkiakun e Varshavës, i cili është një udhëheqës i dështuar, të kenë shkatërruar vendet tona”, deklaroi Noem para të pranishmëve në Jasionka.
Ngjarjet e kësaj jave vijnë gjithashtu vetëm pak ditë pasi Samuel Samson, një këshilltar i lartë për Byronë e Departamentit të Shtetit për Demokracinë, të Drejtat e Njeriut dhe Punën, shkroi një postim në blogun e internetit të Departamentit të Shtetit, i cili sinjalizoi një ndryshim në çështjet që SHBA-të po i japin përparësi në aleancat e tyre tradicionale në Evropë.
“Shtypja e fjalës së lirë, lehtësimi i migrimit masiv, shënjestrimi i shprehjes fetare dhe minimi i zgjedhjes zgjedhore kërcënojnë vetë themelin e partneritetit transatlantik”, thuhej në postim.
Thellësia e marrëdhënies midis të djathtës populiste në Evropë dhe Presidentit Trump u theksua në përshkrimin promovues në faqen e internetit të CPAC Budapest.
“Me triumfin e Donald Trump dhe ngritjen e së Djathtës Europiane, ka filluar Epoka e Patriotëve të Qytetërimit Perëndimor — CPAC Hungari 2025 do të jetë qendra e kësaj lëvizjeje”, shkruhej në përshkrimin e ngjarjes.
Kryetari Matt Schlapp i tha CBS News se beson që konferenca do të vazhdojë të zgjerohet globalisht.
“Do të shkojmë në Australi më vonë gjatë vitit. Do të shkojmë në Japoni më vonë gjatë vitit, do të shkojmë në Brazil më vonë këtë vit. Do të shkojmë në Meksikë. Po flasim për hapjen e një CPAC në Kolumbi. Kemi pasur bisedime për të pasur një CPAC në El Salvador. Kemi pasur bisedime për të pasur CPAC në vende të ndryshme evropiane”, tha ai.
VINI RE: Ky artikull është pronësi intelektuale e CBSNews
