Në një intervistë për emisionin “Europe Today” të Euronews, Komisioneri Evropian për Ekonominë dhe Produktivitetin, Valdis Dombrovskis, deklaroi se Bashkimi Evropian duhet t’i japë fund diskutimeve dhe të kalojë në veprim për financimin e Ukrainës përmes përdorimit të aseteve të ngrira ruse.
“Është koha të mos diskutojmë më opsione të ndryshme, por të ecim përpara”, tha Dombrovskis.
Ai foli për mënyrat se si BE-ja mund të mbulojë boshllëkun buxhetor prej 135 miliardë eurosh të Ukrainës, ndërsa vendi përballet me një nga momentet më të vështira në historinë e tij, gati katër vjet pas nisjes së agresionit rus.
Sipas tij, opsioni më i qëndrueshëm është marrja e një huaje reparacionesh, e garantuar nga asetet ruse të ngrira në Evropë, pasi mund të sigurojë mbështetje të konsiderueshme për Ukrainën pa rritur barrën fiskale për BE-në dhe vendet anëtare.
Më herët gjatë muajit, Komisioni Evropian paraqiti një dokument me disa alternativa financimi, përfshirë:
kontribute vullnetare nga shtetet anëtare,
lëshim të borxhit të përbashkët në nivel BE,
huanë e reparacioneve të mbështetur në asetet e ngrira të Rusisë.
Dombrovskis theksoi se opsionet e tjera do t’i kushtonin më shumë vendeve anëtare, pasi Ukraina është përballur me vështirësi serioze në qëndrueshmërinë e borxhit dhe “nuk mund të vazhdohet thjesht me dhënien e një huaje tjetër”.
Ai pati edhe një mesazh të drejtpërdrejtë për Belgjikën, e cila mban shumicën e aseteve ruse të ngrira në BE dhe ka shprehur hezitim për huanë e reparacioneve nga frika e presioneve ose kërkesave për kompensim nga Moska.
“Nëse i nënshtrohesh ngacmimit, do të përballesh me më shumë ngacmim. Duhet t’i rezistojmë këtij presioni,” tha ai, duke pranuar se diskutimet mes vendeve të BE-së pritet të jenë të vështira.
Çështja e përdorimit të aseteve të ngrira lidhet ngushtë me diskutimet për rolin e BE-së në një marrëveshje të mundshme paqeje. Plani 28-pikësh i propozuar nga SHBA dhe Rusia ka shkaktuar shqetësim në Evropë, pasi shihet si tepër i favorshëm për Moskën.
Disa vende të BE-së hartuan një kundërpropozim që kërkon:
armëpushim në vijën aktuale të frontit,
pa asnjë lëshim territorial shtesë,
garanci sigurie për Ukrainën.
Kremlini e refuzoi menjëherë.
Sot në Strasburg, presidentja e Komisionit, Ursula von der Leyen, do të flasë për këtë çështje para Parlamentit Evropian, ndërsa shefja e diplomacisë së BE-së, Kaja Kallas, ka thirrur një videokonferencë urgjente me ministrat e jashtëm.
Dombrovskis tha se pozicioni i BE-së ka vijat e saj të kuqe:
respektimi i integritetit territorial të Ukrainës;
ruajtja e kapaciteteve të saj mbrojtëse, pa u bërë e cenueshme ndaj sulmeve të tjera;
integrimi evropian i Ukrainës si pjesë e marrëveshjes së pasluftës.
I pyetur nëse ka frikë se Rusia mund të sulmojë më tej vendet e BE-së pas Ukrainës, ai u shpreh i prerë:
“Historia na mëson se qetësimi i agresorit sjell më shumë agresion. Rusia ka folur hapur për sulme ndaj vendeve të tjera, përfshirë ato të BE-së dhe NATO-s. Nëse ajo ndihet e shpërblyer nga rezultati i kësaj lufte, agresioni vetëm do të rritet.”
