Një ekip studiuesish ka zbuluar gdhendje shkëmbore në madhësi reale të deveve, gazelave dhe kafshëve të tjera në shkretëtirën e Arabisë Saudite, të cilat datojnë rreth 12,000 vjet më parë. Disa prej tyre janë mbi 1.8 metra të larta, dhe janë krijuar me mjete të thjeshta guri me formë klinë për të realizuar vijat e mprehta, përcjell AP.
Gdhendjet, të gjetura në vende të ngushta dhe të vështira për t’u qasur, tregojnë një mjeshtëri të jashtëzakonshme artistike, pasi artistët nuk mund të largoheshin për të vëzhguar krijimet e tyre gjatë punës.
Maria Guagnin, arkeologe në Institutin Max Planck për Gjeoantropologji në Gjermani dhe pjesë e ekipit kërkimor, tha:
“Të gdhendësh kaq shumë detaje vetëm me një gur kërkon aftësi të jashtëzakonshme.”
Gjetjet përfshijnë edhe mjete të përdorura për gdhendje, duke lejuar shkencëtarët të datojnë artin shkëmbor dhe të konfirmojnë se njerëzit jetonin në këtë zonë rreth 2,000 vjet më herët sesa mendohej më parë.
Pavarësisht kushteve të thata dhe mungesës së ujit, ekziston mundësia që njerëzit të kenë mbijetuar duke shfrytëzuar liqenet e cekëta sezonale apo ujin që grumbullohej në çarje të thella shkëmbore.
Një nga gdhendjet përshkruan një aurok, paraardhës i lopëve të egra që nuk jetonte në shkretëtirë dhe që është zhdukur, duke ngjallur pyetje në lidhje me mënyrën se si artistët ishin njohur me këtë kafshë – ndoshta përmes udhëtimeve gjatë periudhave të thatësisë.
Sipas Guagnin, kjo tregon që komunitetet e asaj periudhe njihnin shumë mirë peizazhin dhe ishin të vendosura në këto hapësira.
Kërkimi i fundit është botuar në revistën shkencore Nature Communications, duke sjellë dritë të re mbi periudhën shumë të hershme të artit dhe jetës njerëzore në Lindjen e Mesme.
