Shtetet e Bashkuara po shqyrtojnë vendosjen e sanksioneve që këtë javë kundër të gjithë Gjykatës Ndërkombëtare Penale, duke vënë në rrezik operacionet e përditshme të gjykatës pas hetimeve të dyshuara ndaj luftës së Izraelit në Gaza.
Uashingtoni ka vendosur tashmë sanksione të synuara ndaj disa prokurorëve dhe gjyqtarëve në gjykatë, por emërtimi i vetë gjykatës në listën e sanksioneve do ishte një përshkallëzim i rëndësishëm.
Gjashtë burime me njohuri për çështjen, të gjitha duke folur në kushte anonimiteti për të diskutuar një çështje të ndjeshme diplomatike që nuk është njoftuar publikisht, thanë se një vendim për “sanksione të tilla ndaj entiteteve” pritet së shpejti.
Një burim tha se zyrtarët e gjykatës kishin mbajtur tashmë takime të brendshme të menjëhershme për të diskutuar ndikimin e sanksioneve të mundshme të përgjithshme. Dy burime të tjera thanë se ishin mbajtur edhe takime të diplomatëve të shteteve anëtare të gjykatës.
Një zyrtar amerikan, duke folur në kushte anonimiteti konfirmoi se sanksionet ndaj gjithë gjykatës po peshoheshin, por nuk dha hollësi mbi kohën e lëvizjes së mundshme.
“Gjykata Penale Ndërkombëtare ka mundësinë të ndryshojë kursin duke bërë ndryshime kritike dhe të përshtatshme strukturore. SHBA-të do të ndërmarrin hapa shtesë për të mbrojtur anëtarët tanë të shërbimit të guximshëm dhe të tjerët për sa kohë që GjPN vazhdon të paraqesë një kërcënim për interesat tona kombëtare”, tha zëdhënësi.
Pagat e paguara paraprakisht
Sanksionet e aplikuara ndaj gjykatës si entitet mund të ndikojnë në operacionet e saj themelore të përditshme, nga aftësia e saj për të paguar punonjëësit, deri te qasja e saj në llogaritë bankare dhe softuerët rutinë të zyrës në kompjuterët e saj.
Për të zbutur dëmin e mundshëm, ekipi i GjPN-së mori paga këtë muaj paraprakisht për pjesën tjetër të vitit 2025, thanë tre burime, megjithëse kjo nuk është hera e parë që gjykata ka paguar paga paraprakisht si një masë paraprake në rast të sanksioneve.
Gjykata po kërkon gjithashtu furnizues alternativë për shërbime bankare dhe softuerë, thanë tre burime.
Gjykata Penale Ndërkombëtare, me seli në Hagë, ka paditur kryeministrin e Izraelit, Benjamin Netanyahu, dhe ish-ministrin e Mbrojtjes, Yoav Gallant, si dhe figura të grupit militant Hamas, për krime të dyshuara të kryera gjatë luftës në Gaza.
Uashingtoni më parë ka vënë në shënjestër zyrtarët e gjykatave me sanksione për rolet e tyre në ato raste dhe në një hetim të veçantë për krime të dyshuara në Afganistan, i cili fillimisht kishte shqyrtuar veprimet e trupave amerikane.
Shtete të GjPN-së kundër OKB-së
Tre burime diplomatike thanë se disa nga 125 vendet anëtare të GJPN-së do përpiqen të kundërshtojnë sanksionet shtesë të SHBA-së gjatë një Asambleje të Përgjithshme të OKB-së në Nju Jork këtë javë.
Por të gjitha të dhënat anë se Uashingtoni do përshkallëzojë sulmin e tij ndaj GjPN-së, thanë katër burime diplomatike në Hagë dhe Nju Jork.
“Rruga e sanksioneve individuale është shteruar. Tani bëhet më shumë fjalë se kur ata do ndërmarrin hapin tjetër”, tha një diplomat i lartë.
Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, e ka quajtur gjykatën “një kërcënim për sigurinë kombëtare dhe instrument” kundër Shteteve të Bashkuara dhe aleatit të saj, Izraelit.
Gjykata u themelua në vitin 2002 sipas një traktati që i jepte asaj juridiksion për të ndjekur penalisht gjenocidin, krimet kundër njerëzimit dhe krimet e luftës që ose janë kryer nga një shtetas i një shteti anëtar ose kanë ndodhur në territorin e një shteti anëtar.
Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara nuk janë anëtarë. Gjykata e njeh shtetin e Palestinës si anëtar dhe ka vendosur se kjo i jep asaj juridiksion mbi veprimet në territorin palestinez. Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara e hedhin poshtë këtë. Në shkurt, Shtëpia e Bardhë vendosi sanksione ndaj prokurorit kryesor të gjykatës, Karim Khan, i cili kishte kërkuar urdhërarreste kundër Netanyahut dhe Gallant. Khan është me pushime për shkak të një hetimi të vijueshëm mbi akuzat për sjellje të pahijshme seksuale, të cilat ai i mohon.
VINI RE: Ky material është pronësi intelektuale e Reuters
Përgatiti për Hashtag.al, Klodian Manjani
