SHBA shtoi vetëm 22 mijë vende pune në gusht, duke konfirmuar ngadalësim dramatik të tregut të punës
Ekonomia amerikane ka pothuajse ndalur shtimin e vendeve të reja të punës, sipas të dhënave të publikuara të premten nga qeveria.
Shifrat shtuan shqetësimet në rritje se politikat e presidentit Donald Trump e kanë shtyrë ekonominë drejt një përzierjeje problematike mes rritjes së ulët dhe inflacionit të qëndrueshëm.
Byroja e Statistikave të Punës (BLS) raportoi se SHBA krijoi vetëm 22 mijë vende pune në gusht, shumë më poshtë pritshmërive për 75 mijë, përcjell NBC.
Të dhënat e qershorit u rishikuan duke treguar humbje neto, ndërsa ato të korrikut u përmirësuan lehtë.
Në total, SHBA ka shtuar 598 mijë vende pune deri tani këtë vit, krahasuar me mbi 1.1 milionë në të njëjtën periudhë të vitit 2024. Norma e papunësisë u rrit në 4.3%, niveli më i lartë që nga shtatori 2017, përjashtuar periudhën e pandemisë.
Më shumë se një e katërta e të papunëve kanë mbetur pa punë për mbi gjashtë muaj, shifra më e lartë që prej qershorit 2016.
Indekset kryesore të bursës amerikane ranë të premten, pasi fillimisht arritën rekorde të reja ditën e hapjes së tregtimit, duke reflektuar shqetësimin e investitorëve mbi gjendjen e ekonomisë, pavarësisht pritshmërive për ulje të normave të interesit.
“Motori i vendeve të punës që ka qenë pjesë thelbësore e rritjes ekonomike të SHBA-së në katër vitet e fundit është duke u ndalur,” tha Sarah House, ekonomiste në Wells Fargo. “Dobësia mbetet e përhapur në të gjitha industritë, duke e bërë të vështirë një rikthim të shpejtë.”
Trump erdhi në detyrë me premtimin për të fuqizuar ekonominë amerikane. Por, përpjekjet e tij për të vendosur tarifa mbi importet dhe shkurtime të mëdha të shpenzimeve federale, të cilat përballen me sfida ligjore, kanë krijuar pasiguri për bizneset në vendimmarrjen për punësime të reja.
Tarifat gjithashtu kanë rritur shqetësimet për çmimet. Edhe pse inflacioni ka rënë ndjeshëm nga kulmet e vitit 2022, ai mbetet mbi objektivin prej 2% të Rezervës Federale.
Kjo e ka vënë bankën qendrore në një situatë të vështirë: normat më të ulëta stimulojnë ekonominë, por mund të rrisin presionin mbi inflacionin.
Deri tani, Fed ka refuzuar uljen e normave, duke pasur parasysh ndikimin e tarifave të Trump mbi çmimet, por investitorët tani besojnë se dobësia e tregut të punës mund ta detyrojë bankën të veprojë këtë muaj.
“Jerome ‘Shumë vonë’ Powell duhej të kishte ulur normat prej kohësh,” shkroi Trump në rrjetet sociale pas publikimit të raportit. “Si gjithmonë, është ‘shumë vonë’!”
Scott Paul, president i Aleancës për Prodhimin Amerikan, tha: “Raporti i gushtit duhet të nxisë dy hapa të rëndësishëm: së pari, uljen e normave të interesit nga Fed. Së dyti, përfundimin e tarifave dhe marrëveshjeve tregtare për t’i dhënë bizneseve sigurinë që u nevojitet për të punësuar dhe investuar.”
Raporti i gushtit ishte i pari pas shkarkimit nga Trump të Erika McEntarfer, drejtoreshës së BLS, të cilën ai e akuzoi për publikim të të dhënave të pasakta. Ekonomistët e kanë hedhur poshtë akuzën, duke paralajmëruar se shkarkimi rrezikon të politizojë një agjenci statistikore jopartiake.
Trump ka emëruar si pasues E.J. Antoni, ekonomist i Fondacionit Heritage, i cili është kritikuar për mënyrën si interpreton të dhënat.
Ai kishte sugjeruar më parë pezullimin e raportit mujor të punës, çka ekonomistët e cilësojnë si rrezik për ekonominë globale.
Ndërkohë, të dhënat e tjera për tregun e punës kanë shtuar shenjat e stanjacionit. Raportet tregojnë ulje të hapjeve të vendeve të punës, rritje të pushimeve nga puna dhe plane punësimi në nivelet më të ulëta që nga viti 2009.
Kohëzgjatja mesatare për të gjetur punë ka arritur dy muaj e gjysmë, niveli më i lartë që nga 2017.
Disa analistë thonë se politikat e emigracionit të Trump po ndikojnë gjithashtu, duke i shtyrë punëtorët e huaj jashtë tregut të punës.
Administrata ka pretenduar se kjo ka hapur më shumë vende pune për amerikanët vendas, por ekonomistët thonë se të dhënat nuk e mbështesin këtë argument.
“Nëse ka ndonjë ndryshim, tregu i punës për punëtorët amerikanë vendas është më i dobët këtë vit sesa në vitet e mëparshme,” shkroi Ben Zipperer, ekonomist në Economic Policy Institute.
