Hamas i ka dërguar Izraelit një version të ri të propozimit për armëpushim, duke rritur shpresat për një marrëveshje të përkohshme që synon të ndalë luftimet në Gaza, ndërsa uria e thellë përfshin gjithë territorin. Një zyrtar izraelit e cilësoi këtë version të fundit si “të zbatueshëm”.
Sipas një burimi të qeverisë italiane, i dërguari amerikan Steve Witkoff pritet të takohet në Sardenjë me këshilltarin kryesor të kryeministrit izraelit, Ron Dermer, dhe me kryeministrin e Katarit, Sheikh Mohammed bin Abdulrahman al-Thani, për të diskutuar detajet e marrëveshjes.
Propozimi aktual parasheh një armëpushim 60-ditor, gjatë të cilit Hamas do të lirojë 10 pengje të gjalla dhe trupat e 18 të tjerëve, në këmbim të lirimit të të burgosurve palestinezë.
Gjatë kësaj periudhe do të zhvillohen bisedime për një armëpushim të përhershëm, ndërsa ndihmat për Gazën do të rriten ndjeshëm, sipas The Guardian.
Ky përpjekje për armëpushim vjen vetëm disa javë pas përfundimit të luftës 12-ditore midis Iranit dhe Izraelit, që i ka dhënë kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu hapësirë politike për të shtyrë përpara një marrëveshje në Gaza.
Ndërkohë, situata humanitare në Gaza po përkeqësohet me ritme alarmante. Bllokada izraelite ndaj shumicës së ndihmave ka shkaktuar një krizë të thellë urie, me të paktën 113 persona të vdekur nga uria, prej të cilëve 42 vetëm në tre ditët e fundit.
Në media janë shfaqur imazhe tronditëse të fëmijëve të kequshqyer dhe trupave të dobësuar ekstremisht. Janë raportuar raste ku njerëzit rrëzohen të vdekur në rrugë nga uria. Punonjësit e mbrojtjes civile kanë publikuar foto të trupave të dobësuar deri në kockë.
Pavarësisht bisedimeve për armëpushim, sulmet izraelite po vazhdojnë. Vetëm të enjten, 17 persona u vranë nga sulmet ajrore, ndërsa dy të tjerë vdiqën nga uria, sipas agjencisë palestineze të lajmeve.
Organizatat humanitare e cilësojnë situatën në Gaza si famine të vërtetë, dhe kërkojnë një rritje urgjente dhe të ndjeshme të ndihmës.
Të mërkurën, qeveria kanadeze bëri thirrje për rifillimin e menjëhershëm të shpërndarjes së ndihmave nga OKB-ja, dhe dënoi sulmet e ushtrisë izraelite ndaj civilëve dhe punonjësve të ndihmave humanitare.
“Operacionet ushtarake të Izraelit kundër stafit dhe objekteve të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, karvanëve të Programit Botëror të Ushqimit, si dhe vrasjet e vazhdueshme të palestinezëve që kërkojnë ushqim dhe ujë urgjent janë të papranueshme,” thuhet në deklaratën e Ministrisë së Jashtme të Kanadasë.
Izraeli ka pretenduar se media ndërkombëtare po e ekzagjeron krizën, por pamjet nga Gaza dhe dëshmitë e mjekëve që trajtojnë fëmijë të uritur tregojnë të kundërtën. Shumë nga vetë mjekët nuk arrijnë të sigurojnë ushqim të mjaftueshëm për veten e tyre.
Aktualisht, ndihmat lejohen të hyjnë në Gaza në sasi minimale dhe shpërndahen pothuajse tërësisht nga Gaza Humanitarian Foundation (GHF), një firmë private amerikane. GHF operon katër pika shpërndarjeje të ruajtura nga mercenarë amerikanë, një sistem që është kritikuar si “kurth vdekjeje”.
Në gati dy muaj që kur GHF ka marrë kontrollin e shpërndarjes, më shumë se 1,000 persona janë vrarë teksa përpiqeshin të merrnin ushqime.
Para kësaj, ndihma shpërndahej nga më shumë se 400 pika të organizuara nga OKB-ja, por Izraeli e ndaloi praktikisht këtë sistem që prej muajit mars. Izraeli ka akuzuar Hamasin për vjedhje të ndihmave të OKB-së, por organizatat humanitare thonë se ka pak ose aspak prova për këtë.
Sipas organizatave të ndihmës, GHF nuk ka kapacitetin për të zëvendësuar OKB-në dhe modeli i saj i militarizuar shkel parimet kryesore të ndihmës humanitare.
Restaurimi i sistemit të ndihmës së OKB-së është një nga kërkesat kryesore të Hamasit në bisedimet për armëpushim.
Sipas burimeve diplomatike, negociatorët izraelitë kanë filluar të zbutin qëndrimin e tyre ndaj kësaj pike, për shkak të presionit të brendshëm gjithnjë në rritje që kërkon t’i jepet fund krizës së urisë.
Kreu i OBSH-së, Tedros Adhanom Ghebreyesus, e përshkroi të mërkurën situatën në Gaza si një krizë të krijuar nga njeriu.
Në Tel Aviv, mijëra demonstrues izraelitë protestuan të mërkurën, duke mbajtur në duar thasë me miell dhe fotografi të fëmijëve palestinezë që kanë vdekur nga uria, duke kërkuar heqjen e bllokadës ndaj Gazës.
Lufta në Gaza filloi më 7 tetor 2023, kur militantë të Hamasit vranë rreth 1,200 persona në Izrael dhe morën 250 pengje. Si përgjigje, Izraeli nisi një ofensivë të përgjakshme, në të cilën deri më tani janë vrarë më shumë se 59,000 palestinezë.
