Vendosni fjalën kyçe....

Franca mund të diskutojë dëmshpërblimet për masakrat koloniale


Franca është e gatshme të diskutojë dëmshpërblimin për krimet e kryera nga trupat e saj në Niger gjatë epokës koloniale, raportoi të martën The Guardian, duke cituar një dokument nga zyra e përfaqësuesit të përhershëm të Francës në OKB.

Trupat franceze që i përkisnin Misionit Afrique Centrale (MAC) dogjën fshatra dhe plaçkitën objekte kulturore në Niger në një përpjekje për ta bërë vendin e Afrikës Perëndimore një koloni më shumë se një shekull më parë. Oficerët, nën komandën e kapitenëve Paul Voulet dhe Julien Chanoine, vranë mijëra njerëz të paarmatosur dhe plaçkitën furnizime, duke i terrorizuar vendasit për t’I detyruar që të bindeshin gjatë dhunës së vitit 1899.

“Edhe pse Franca ishte në dijeni të mizorive në atë kohë, asnjë oficer i MAC nuk është mbajtur ndonjëherë përgjegjës për këto krime”, thuhet se tha Bernard Duhaime, një raportues special i OKB-së që punonte për një ankesë nga katër komunitete nigeriane që përfaqësonin pasardhësit e viktimave.

“Franca nuk ka kryer asnjë hetim zyrtar dhe as nuk ka pranuar tmerret e shkaktuara ndaj komuniteteve të prekura”, shtoi ai në një letër dy muaj më parë.

Në përgjigje, Parisi ka thënë se “mbetet i hapur për dialog dypalësh me autoritetet e Nigerit, si dhe për çdo bashkëpunim në lidhje me kërkimin e origjinës ose bashkëpunimin trashëgimor”, por nuk pranoi përgjegjësinë për mizoritë, shkruan RT.

Qeveria franceze pretendoi se traktatet përkatëse u ratifikuan pas incidenteve të epokës koloniale, duke shtuar se nuk ka marrë kërkesa për dëmshpërblim nga Niamey në lidhje me objekte të plaçkitura ose mbetjet njerëzore. Bashkimi Afrikan e ka shpallur vitin 2025 vitin e dëmshpërblimeve.

Franca vitet e fundit ka filluar të përballet me të kaluarën e saj koloniale në Afrikë, mes marrëdhënieve të tensionuara me ish-kolonitë e saj. Në vitin 2021, presidenti francez Emmanuel Macron pranoi rolin e vendit të tij në gjenocidin e Ruandës në vitin 1994. Parisi gjithashtu ka njohur masakrën e dhjetëra mijëra civilëve algjerianë në Sétif në vitin 1945.

Marrëdhëniet midis Francës dhe Nigerit janë përkeqësuar mes një rritjeje të ndjenjave anti-franceze në disa ish-koloni. Pas një grushti shteti ushtarak në korrik 2023, regjimi i ri i Nigerit ndoqi shembullin e aleatëve në Burkina Faso dhe Mali, duke prerë lidhjet mbrojtëse dhe duke dëbuar trupat franceze. Tre shtetet e Sahelit e kanë akuzuar Parisin për agresion dhe sponsorizim të terrorizmit në një rajon të kapluar nga një kryengritje vdekjeprurëse xhihadiste dhjetëvjeçare.