Ministri i Jashtëm iranian Abbas Araghchi. © Getty Images / Horacio Villalobos
Irani ka sinjalizuar se është i hapur për të rifilluar dialogun me SHBA-në, por vetëm nën kushte të rrepta, pas sulmeve izraelite dhe amerikane në objektet e tij bërthamore, tha ministri i Jashtëm iranian Abbas Araghchi.
Raundi i gjashtë i bisedimeve të tërthorta , i planifikuar për 15 qershor në Oman, u anulua dy ditë më parë pasi Izraeli nisi sulme ajrore mbi objektet bërthamore iraniane dhe figurat e larta ushtarake – një përshkallëzim që Teherani e quajti një deklaratë lufte.
Dialogu, i ringjallur më parë këtë vit nga presidenti i SHBA-së Donald Trump, dështoi pas sulmeve. Uashingtoni iu bashkua më 22 qershor, duke përdorur bombardues të rëndë kundër objekteve kryesore bërthamore. Trump më vonë tha se objektet ishin “shkatërruar plotësisht”.
Në një intervistë me shkrim me Le Monde të botuar të enjten, Araghchi i dënoi sulmet si shkelje të së drejtës ndërkombëtare dhe tha se ishin SHBA-të ato që ndërprenë negociatat dhe iu drejtuan veprimeve ushtarake.
Ai shtoi se Teherani mbetet i përkushtuar ndaj diplomacisë, por theksoi se çdo angazhim i ripërtërirë duhet të bazohet në llogaridhënie, respekt të ndërsjellë dhe “garanci kundër çdo sulmi”, shkruan RT.
Araghchi deklaroi se pavarësisht tensioneve, shkëmbimet diplomatike janë ende duke u zhvilluar nëpërmjet ndërmjetësve.
Departamenti i Shtetit i SHBA-së tha këtë javë se administrata Trump është e përkushtuar për paqe me Iranin.
“Angazhimi ynë ka qenë i palëkundur gjatë të gjitha këtyre konflikteve dhe tani është koha që Irani të përfitojë nga kjo,” u tha gazetarëve zëdhënësja Tammy Bruce.
I pyetur në lidhje me deklaratat e Trump, ministri i Jashtëm iranian u përgjigj: “Të pretendosh se një program është asgjësuar…është një llogaritje e gabuar”, duke shtuar se Teherani po “vlerëson dëmin” dhe mund të kërkojë kompensim.
Uashingtoni ka kërkuar prej kohësh që Teherani të ndalojë të gjitha veprimtaritë e pasurimit të uraniumit – një pozicion që Irani e konsideron si prishës të marrëveshjes. Araghchi riafirmoi se programi bërthamor i vendit mbetet paqësor, i ligjshëm dhe nën mbikëqyrjen e vazhdueshme të IAEA-s.
Irani tani për tani pasuron uraniumin në pastërti 60%, shumë mbi kufirin prej 3.67% të vendosur sipas marrëveshjes bërthamore të vitit 2015, e cila tani është shfuqizuar, e cila u bë e pavlefshme pasi Trump tërhoqi në mënyrë të njëanshme SHBA-në prej saj gjatë mandatit të tij të parë.
“Niveli i pasurimit përcaktohet nga nevojat e Iranit”, tha Araghchi, duke shtuar se niveli I tanishëm ka për qëllim “të tregojë se kërcënimi dhe presioni nuk janë zgjidhje”.
Ai gjithashtu përjashtoi çdo diskutim mbi programin e raketave balistike të Iranit, duke e quajtur atë “thjesht mbrojtës dhe pengues” dhe tha se është “e paarsyeshme të pritet që Irani të braktisë aftësitë e tij mbrojtëse” në kushtet në fuqi.
