Presidenti tajvanez Lai Ching-te tha të martën se, ndërsa Tajvani ishte gati të kishte shkëmbime me Kinën , ai gjithashtu duhej të vazhdonte të forconte mbrojtjen e tij në rast se Pekini vendoste të pohonte pretendimin e tij për sovranitet mbi ishullin me forcë ushtarake.
Komentet e tij erdhën ndërsa Lai të cilin Kina e ka quajtur “separatist” ndërsa ka hedhur poshtë ofertat e mëparshme që ai ka bërë për bisedime shënoi një vit në detyrë.
Çfarë tha Lai për Kinën dhe mbrojtjen?
“Edhe unë jam i përkushtuar ndaj paqes. Sepse paqja është e paçmuar dhe lufta nuk ka fitues. Por kur bëhet fjalë për kërkimin e paqes, nuk mund të kemi ëndrra apo iluzione”, tha Lai.
Ai tha se Tajvani do të vazhdojë të forcojë aftësitë e tij mbrojtëse, duke shtuar se mënyra më e mirë për të parandaluar një luftë është përgatitja për të.
Lai tha se vendi i tij do të sigurojë armë nga jashtë, ndërkohë që do të zhvillojë industrinë e vet të armëve, ndërsa do të qëndrojë “krah për krah” me aleatët e saj “për të ushtruar fuqi parandaluese”.
Por ai tha se donte gjithashtu dialog me Kinën, me kusht që të ishte në kushte të barabarta.
“E përsëris edhe këtu: Tajvani është i lumtur të ketë shkëmbime dhe bashkëpunim me Kinën për sa kohë që ka dinjitet reciprok. Përdorimi i shkëmbimeve për të zëvendësuar bllokimin, dialogu për të zëvendësuar konfrontimin”, tha ai.
Gjatë viteve të fundit, Kina ka shtuar stërvitjet ushtarake përreth Tajvanit, në një përpjekje të dukshme për frikësim.
Muajin e kaluar, ajo mbajti lojëra lufte me emrin e koduar “Strait Thunder-2025A” pranë ishullit, me shkronjën “A” në fund që nënkuptonte se ato nuk ishin të fundit të këtij lloji.
Çfarë tha ai për tarifat amerikane?
Tajvani po përballet gjithashtu me sfidën e paraqitur nga tarifat e mundshme të SHBA-së , pasi Presidenti i SHBA-së Donald Trump vendosi tarifa prej 32% për të gjitha importet nga Tajvani muajin e kaluar përpara se t’i ulte ato në 10% për 90 ditë për të lejuar zhvillimin e negociatave tregtare .
Lai mbajti një qëndrim pajtues për këtë temë.
“SHBA-të dhe Tajvani kanë kohë që “bashkëpunojnë dhe gjithashtu e kanë inkurajuar njëra-tjetrën të rriten”, tha ai. “Është e sigurt që do të ketë fërkime midis miqve, por ata përfundimisht mund të pajtohen.”
“Edhe nëse ka dallime në mendime, për sa kohë që ekziston një themel besimi dhe dialogu i sinqertë, ata mund ta kuptojnë më mirë njëri-tjetrin dhe ta thellojnë miqësinë e tyre”, shtoi ai.
SHBA-të tradicionalisht kanë qenë aleati më i fortë jozyrtar i Tajvanit përballë kërcënimeve ushtarake nga Kina dhe janë të detyruara me ligj t’i sigurojnë ishullit pajisjet që i nevojiten për të mbrojtur veten në rast të një sulmi.
Zyrtarët nga të dyja palët zhvilluan një raund të parë bisedimesh tregtare muajin e kaluar dhe një tjetër do të pasojë në javët në vijim./DW
